Auteur beste zakenboek 2015: de robots komen en het basisinkomen is de enige oplossing

Critici vinden hem te pessimistisch, toch schreef Martin Ford volgens de Financial Times het beste zakenboek van 2015. In 'De opmars van robots' schetst de ondernemer en schrijver een duister toekomstbeeld, waarin werkloosheid dreigt voor de middenklasse en de ongelijkheid gigantisch wordt. spreekt met de veelbesproken schrijver. "Wat ik telkens weer hoor van critici is dat we dit al zo vaak hebben gezien", zegt Ford. En inderdaad, in de jaren dertig waarschuwde de beroemde Britse econoom John Maynard Keynes voor werkloosheid door machines. John F. Kennedy deed hetzelfde in de jaren zestig. "Ze hadden gelijk. Er verdwenen banen, maar er kwamen nieuwe terug. De voormalige landarbeiders vonden nieuw werk in de fabrieken. Want de technologie die in de landbouw zoveel arbeiders overbodig maakte, beïnvloedde geen andere sectoren. Met de huidige technologie is dat anders. Kunstmatige intelligentie, robotisering en lerende machines raken alle sectoren en industrieën. En niet alleen het handwerk, maar ook het denkwerk. We staan op een kruispunt waarbij de technologie zo geavanceerd is dat er onvoldoende nieuwe banen bij komen." Ook de dienstensector moet er aan geloven, aldus Ford. "Bankfilialen zijn al grotendeels verdwenen door online bankieren en niemand die opkijkt van de zelfscans in supermarkten." Datzelfde gaat volgens de schrijver ook gebeuren in fastfoodrestaurants, waar straks geen personeel meer rondloopt. In Japan is er bijvoorbeeld sushi-restaurantketen Kura Sushi, waarin alles al grotendeels geautomatiseerd gaat. Voor al die werkloosheid, die er aan komt, ziet Ford maar één oplossing: het basisinkomen, een gegarandeerde uitkering zonder sollicitatieplicht of andere beperkingen. Een idee dat door steeds meer economen serieus wordt genomen. Hij vindt het vanuit economisch perspectief logisch. "Zo kunnen mensen zonder een betaalde baan hun rol blijven vervullen als consument. Er blijft sprake van een afzetmarkt." Het basisinkomen blijft echter op veel weerstand stuiten. Ford verklaart: "Wij hebben nu eenmaal het idee dat je niet gratis geld moet weggeven. Daar moet iets tegenover staan, anders heeft het geen waarde. Dat zijn politieke en psychologische barrières, en heeft niets met logica te maken." "Met een basisinkomen is er meer tijd om iets nieuws te leren waarmee je je nuttig kunt maken voor de maatschappij. Met vrijwilligerswerk bijvoorbeeld, of in projecten om het milieu te beschermen." Wie zich op deze manier voor de gemeenschap inzet, zou volgens Ford een iets hoger basisinkomen moeten krijgen. In principe is het basisinkomen dan een simpele herverdeling van geld dat anders bij een steeds kleinere minderheid terechtkomt.

Bron(nen): Trouw