Er moet een einde komen aan onze focus op economische groei. Dat schrijven 238 wetenschappers van een aantal gerenommeerde universiteiten in een open brief. "Om verschillende sociale problemen op te lossen moeten we af van meer economische groei, en moeten we werk maken van een rechtvaardiger verdeling van wat we vandaag hebben", klinkt het. Het opiniestuk verschijnt aan de vooravond van een conferentie in het Europees Parlement over het onderwerp. Volgens de wetenschappers is er een fundamentele tegenstrijdigheid tussen economische groei en duurzaamheid. "Alleen door economische groei los te laten, kunnen we de levenskwaliteit verhogen, de natuurlijke omgeving herstellen, ongelijkheid terugdringen en betekenisvolle banen creëren", is de boodschap. "Die groei wordt bovendien alsmaar door dalende productiviteitsstijgingen, de verzadiging van markten en milieudegradatie. Als de huidige trends zich doorzetten, hebben we binnen tien jaar misschien zelfs in Europa."
Ze schrijven verder: "Tegenwoordig proberen we de groei weer aan te zwengelen door meer schulden te maken, onze milieuwetgeving te versoepelen, de werkweek te verlengen en te snoeien in de sociale bescherming. Dat agressieve nastreven van economische groei ten koste van alles verdeelt onze maatschappij, creëert economische instabiliteit en ondermijnt onze democratieën."
De wetenschappers pleiten voor een aantal alternatieve oplossingen. Zo zou een basisinkomen de ongelijkheid terug kunnen dringen en moet er een andere maatstaf komen voor economische welvaart. Het bbp is te beperkt en rekent bijvoorbeeld de kosten van milieuvervuiling te weinig mee.
Overheidsingrijpen Vlaamse krant De Morgen vroeg Hans Bevers, hoofdeconoom van Bank Petercam Degroof, om commentaar op het epistel. Hij is kritisch, maar is het over één ding wel met de wetenschappers eens: "De uitstoot van schadelijke stoffen wordt door de marktwerking onvoldoende gereflecteerd in de uiteindelijke kostprijs. Dezelfde redenering gaat op voor ongelijkheid en financiële stabiliteit. De markt evolueert niet automatisch naar een evenwicht. Dus moet de overheid ingrijpen."