De Europese Centrale Bank (ECB) waarschuwt dat de eurozone op de rand van een nieuwe schuldencrisis balanceert. In het vandaag verschenen Financial Stability Report schetst de bank een somber beeld: Europese lidstaten kampen met torenhoge staatsschulden, terwijl de economische groei te wensen overlaat. En dat is een recept voor problemen.
Volgens BNR-huiseconoom Han de Jong moet de waarschuwing zeker serieus worden genomen. “De
schulden zijn hoog en de urgentie om die te verlagen ontbreekt”, zegt hij.
Griekse schaduw hangt nog steeds over Europa
De eurozone heeft nog altijd de littekens van de Griekse schuldencrisis in 2010 op zijn lijf staan. Griekenland stond destijds zo diep in het rood dat het land de toegang tot de financiële markten verloor. Met noodhulp van de EU werd een faillissement op het nippertje voorkomen. Toch sleept Griekenland anno 2024 nog altijd een staatsschuld mee van 160 procent van het bruto binnenlands product (bbp).
En Griekenland is niet het enige zorgenkindje. Italië, Frankrijk en Spanje staan er al evenmin florissant voor. De cijfers spreken voor zich: respectievelijk 130, 110 en ruim 100 procent van het bbp. Vooral Frankrijk trekt de aandacht. “Het Franse begrotingstekort is 5,5 procent van het bbp, ruim boven de Europese norm van 3 procent. Financiële markten tonen steeds minder interesse in Frans overheidspapier”, aldus De Jong.
Nederland blijft voorlopig buiten schot
Hoe staat Nederland er dan voor? In vergelijking met het bovenstaande rijtje behoorlijk goed. De overheidsschuld blijft onder de 50 procent van het bbp, ruim binnen de Europese limiet van 60 procent. Wel is de verwachting dat het begrotingstekort iets zal oplopen, maar zelfs dat zal binnen de perken blijven.
Toch waarschuwt De Jong dat Nederland niet immuun is voor een nieuwe schuldencrisis in
Europa. Vooral de Nederlandse pensioenfondsen kunnen in de vuurlinie terechtkomen.
Dreun voor de pensioenfondsen
De impact van een schuldencrisis is niet alleen een probleem voor landen met slechte cijfers; ook landen met stabiele financiën kunnen de gevolgen voelen. De Nederlandse pensioenfondsen, zoals PFZW, hebben al aangegeven dat de lage rente het indexeren van pensioenen lastig maakt.
“De roep om die rente verder te verlagen zal steeds luider worden en als de ECB daar ook gehoor aan geeft, dan is dat vervelend voor onze pensioenfondsen en daarmee onze pensioengerechtigden”, waarschuwt De Jong.