FNV viert succesvol stakingsjaar op Dag van de Arbeid

AMSTERDAM (ANP) - Het aantal stakingen is in meer dan een halve eeuw niet zo hoog geweest. Vorig jaar telde 52 stakingen. Alleen in 1972 werd het werk nog vaker neergelegd, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Voor voorzitter Tuur Elzinga van vakbond FNV komen de cijfers niet als verrassing.

"Het succes van de ene staking wakkerde de andere staking weer aan", zegt Elzinga, die terugkijkt op een voor de vakbond succesvol jaar. De vakbond viert dit woensdag, op de Dag van de Arbeid. "De stakingen waren natuurlijk ook noodzaak. De boodschappen en de rekeningen werden elke dag duurder en de lonen bleven daarbij steeds verder achter."

De stakingsgolf begon volgens Elzinga in het najaar van 2022, toen bij de NS de treinen werden stilgezet. "Het NS-personeel kreeg er 10 procent bij en dat leidde weer tot stakingen in het streekvervoer." In de eerste drie maanden van vorig jaar was de actiebereidheid zelfs zo hoog, dat de FNV de vraag bijna niet kon bijbenen. "Er waren dagen dat we op tientallen locaties tegelijk moesten zijn."

Wat Elzinga het meest opviel, was het begrip bij de rest van de bevolking. "Zeker bij stakingen in de zorg, het openbaar vervoer en het onderwijs heb je ook veel gemor, want je raakt er veel mensen mee. Maar dit keer zagen we dat er ontzettend veel bijval was, want iedereen zat in hetzelfde schuitje. Er was een hele brede sympathie en die voelen we eigenlijk nog steeds. Want in veel sectoren moet nog steeds een achterstand ingehaald worden."

Het meest trots is hij op de staking bij distributiecentra van Albert Heijn in het voorjaar van 2023. "Daar konden we heel lang nauwelijks een vuist maken. Het werk wordt daar gedaan door veel invalkrachten en parttimers, vaak ook van verschillende nationaliteiten. Die lieten zich heel lastig organiseren. Maar door de grote nood en de vastberadenheid stond iedereen uiteindelijk toch schouder aan schouder en raakte de schappen steeds leger."

Het grote voordeel van zoveel stakingen in korte tijd is dat werkgevers nu veel flexibeler zijn dan voorheen, zegt Elzinga. "Ze kiezen veel sneller eieren voor hun geld. Als er een ultimatum ligt, wachten ze liever niet af tot wij mensen in beweging weten te krijgen. Ze hebben geen zin meer in dat gedonder."

De stakingen hebben de vakbonden weer onder de aandacht gebracht, denkt Elzinga. "We kregen er 64.000 nieuwe leden bij. Vooral veel jongeren werden lid."