Tijdens de jaarlijkse top van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank in Washington DC klinken bezorgde stemmen over de opkomst van protectionisme. Steeds meer landen trekken zich terug binnen hun eigen grenzen, en dat zorgt ervoor dat bij de aanwezige economen de alarmbellen afgaan.
“Het leidt tot fragmentering van de wereldeconomie, waardoor de internationale arbeidsverdeling vermindert. Dat kost de wereld gewoon welvaart”, waarschuwt econoom Han de Jong bij BNR.
Lichtpuntje: inflatie lijkt onder controle
Maar er waren ook positieve geluiden te horen in de Amerikaanse hoofdstad. De
inflatie, die lange tijd de economieën onder druk heeft gezet, lijkt eindelijk onder controle. “De inflatie is sterk teruggedrongen en misschien bijna overwonnen; daar is men heel tevreden over”, zegt De Jong. Hij benadrukt daarbij dat dit is bereikt zonder een zware recessie, het zogeheten 'soft landing-scenario' lijkt uit te komen. Het contrast met de jaren ’80 is dan ook groot. “Dat is nu een heel ander verhaal.”
Politieke spanning
Dat protectionisme ook na de Amerikaanse verkiezingen een probleem blijft, is bijna onvermijdelijk, roepen de aanwezige experts eensgezind. “Als Harris wint, wordt het er niet beter op. Als Trump wint, wordt het er waarschijnlijk nóg slechter op. Daar komt het op neer.”
Breuklijnen in de wereldhandel
Protectionisme beperkt zich echter niet tot de VS. Volgens De Jong wordt de fragmentering van de wereldeconomie ook in andere delen van de wereld steeds sterker voelbaar. Voor Nederland, een land dat floreert bij internationale samenwerking, kan deze trend rampzalig uitpakken. “We zijn immers een open economie en een handelsnatie. De fragmentering van de wereldeconomie is voor ons geen goed nieuws.”
Zorgen om overheidsfinanciën en Europese groei
Een ander pijnpunt is het uitgavenpatroon van verschillende landen. Volgens het IMF heerst er een “gebrek aan urgentie” om de boeken weer in evenwicht te krijgen. Tegelijkertijd worstelt Europa met een lage groeidynamiek, wat de zorgen alleen maar vergroot. De oplossing, zo klinkt het vanuit de top in Washington, ligt in verdere integratie van de Europese economie: een boodschap die Europa tot actie moet manen.