Misofonie: als je 'gek' wordt van gewone geluiden

Misofonie is een psychiatrische stoornis, die niet zo lang geleden ontdekt werd. Hij staat nog niet in de dsm-5 (het classificatiesysteem, dat wereldwijd wordt gebruikt in de psychiatrie). Letterlijk vertaald betekent het 'geluidshaat' en dit houdt in dat mensen met heftige emoties reageren op alledaagse geluiden. Meestal gaat het om geluiden die andere mensen produceren, zoals niezen, slurpen, smakken, snuiten, ... Maar het kan ook om geluiden van dieren gaan of van objecten, zoals het tikken van een klok. De emoties die dat oproept zijn o.a. woede, haat en walging. Mensen proberen die geluiden te vermijden, waardoor ze soms een geïsoleerd bestaan gaan leiden. Nu zijn er natuurlijk veel mensen die zich ergeren aan iemand die trompettert als hij zijn neus sluit of iemand die al slurpend eet. Maar 'normale' mensen reageren daar niet zo heftig op dat ze de boel kort en klein slaan omdat iemand te zwaar ademhaalt, scheiden van hun snurkende partner of ontslag nemen omdat een collega vaak niest. Meestal reageren mensen die lijden aan misofonie alleen op specifieke geluiden. De één gaat uit zijn dak als hij een ander hoort niezen. Een ander heeft daar dan weer geen moeite mee, maar reageert alleen buitensporig heftig op snurken. Opvallend is ook deze mensen niet ontploffen als een baby of een demente bejaarde smakt, maar als de baby groter wordt en nog steeds smakt kunnen ze dat niet meer uitstaan. Damiaan Denys, hoogleraar psychiatrie in het AMC, kwam het eerste geval tegen in 2004, maar toen was er nog geen benaming voor de stoornis. In de vakliteratuur vond hij slechts 2 beschrijvingen van soortgelijke klachten. Zelf kwam hij de volgende patiënt pas in 2009 tegen. Dat wil niet zeggen dat het niet vaker voorkomt. Veel mensen schamen zich ervoor of zijn bang dat anderen het als aanstellerij zullen afdoen. Daarom zoeken ze vaak geen hulp. Op internet vond Denys wel veel verhalen van mensen, die wanhopig werden van hun afkeer van geluiden. Om meer te weten te komen over de stoornis plaatste Denys een oproep op de website van het AMC. Daar reageerden maar liefst 42 mensen op. Deze mensen werden uitgebreid onderzocht. Hieruit bleek onder andere dat er niets mis was met hun gehoor. Ze nemen de geluiden hetzelfde waar als andere mensen. Wel bleek uit dat hersenonderzoek dat een ander deel van het brein wordt geprikkeld door de geluiden. Inmiddels is er bij het AMC een ontwikkeld om de stoornis te behandelen, waar al zo'n 300 mensen aan deelnamen. De patiënten worden behandeld in groepen van 8 en de therapie duurt 3 maanden. Cognitieve gedragstherapie speelt er een belangrijke rol in. Zo worden patiënten geconditioneerd om prettige ervaringen te associëren met geluiden, die lijken op de geluiden waar ze zo heftig op reageren. Daarnaast leren mensen vaardigheden aan om anders met de situatie om te gaan, bv. door middel van ontspanningsoefeningen en een aandachtstraining.  

Bron(nen): Het Parool (via blendle)