Gemiddeld werken Nederlanders dagelijks zo’n veertien suikerklontjes naar binnen zonder erbij stil te staan.
Suiker is niet per se slecht, maar te veel zoetigheid kan serieuze gevolgen hebben voor je gezondheid. Voedingsdeskundige en sportdiëtist Céline De Groote zet op een rijtje welke signalen je lichaam afgeeft bij een overdosis, en deelt tips om je suikerinname in toom te houden.
We weten allemaal wel dat te veel suiker niet bepaald goed is voor je lijf. Maar waarom eigenlijk?: "Er zijn veel redenen”, legt De Groote legt uit in het AD. “Allereerst brengt het je bloedsuikerspiegel in de war. Je krijgt zo hoge pieken in je bloedsuiker en hoe hoger je piekt, hoe lager je weer valt. Juist in die lage suikerpieken kunnen de typische cravings optreden. Je denkt dan vaak: ‘Oh, ik heb honger’, of: ‘Ik voel me flauw, ik moet iets eten.’ Zo grijp je veel sneller en vaker naar zoete tussendoortjes.”
Aanslag op de lever
Te veel suiker is een aanslag op je organen, vooral op je lever. “Als je ’s avonds nog een maaltijd of snack met veel koolhydraten of suiker eet, zal je bloedsuikerspiegel ’s nachts heel erg schommelen. Als je bloedsuikerspiegel dan te hevig zakt, is je lever het enige orgaan dat op dat moment kan inspringen. Want je eet normaal niet ’s nachts. Je lever kan dus niet overgaan tot een optimale ontgifting. Hier is het hormoon insuline voor nodig. Maar hoe meer insuline je aanmaakt, hoe meer vet je kunt opslaan”, aldus de sportdiëtist.
Insulineresistentie
Als je steeds te veel suiker eet, worden je cellen minder gevoelig voor insuline, en dat leidt uiteindelijk tot insulineresistentie. "Daardoor kun je je snel moe of futloos voelen, maar ook continu veel zin hebben in iets zoets. Dit kan op termijn leiden tot diabetes. Gelukkig kan insulineresistentie wel nog worden teruggedraaid, in tegenstelling tot diabetes, dankzij een gezondere levensstijl.” De Groote stipt zes signalen aan waar je op moet letten om dit te voorkomen:
1. Je voelt je vaak moe
“Merk je dat je na een maaltijd altijd een energiedipje hebt? Dat is het typische signaal dat je niet voldoende eiwitten of vezels hebt gegeten. In plaats van veel suikers kun je proberen om bij je volgende maaltijd wel iets meer eiwitten of vezels te eten, zoals kip, eieren of volkoren graanproducten”, adviseert De Groote.
2. Constante trek in zoetigheid
“Een ander signaal van te veel suiker eten is de onweerstaanbare drang naar zoetigheden zoals taart, koek of snoep. Dat komt doordat je smaakpapillen hieraan gewend raken. Je wilt elke keer een steeds zoetere smaakervaring.”
3. Plotseling aankomen
Als je lever overuren draait om alle suiker te verwerken, maakt je lichaam veel insuline aan. "Hoe meer insuline je aanmaakt, hoe meer vet je kunt opslaan. Hierdoor zal je dus niet afvallen, maar juist meer aankomen. Een gevarieerd dieet en voldoende beweging is de sleutel voor een gezond gewicht.”
4. Moodswings
Suikerpieken en -dalen kunnen je humeur aardig op hol laten slaan. “Want als je iets lekker zoets eet, zoals een stukje taart of een cupcake, krijg je even een energieboost. Dat geeft je een goed gevoel. Maar dit wordt al snel gevolgd door een dip. Hierdoor raak je net sneller geïrriteerd, vermoeid en kun je je minder goed concentreren. Je wilt dan opnieuw iets zoets eten, in de hoop dat je je beter gaat voelen.”
5. Meer puistjes en huidproblemen
“Huidproblemen zoals puistjes en acne zijn ook een typisch signaal dat je te veel suiker eet”, zegt de voedingsdeskundige. “Want als je lever overbelast wordt door te veel suiker, is je lichaam vatbaarder voor ontstekingen. Dat gaat dan niet alleen over ontstekingen in je gewrichten bijvoorbeeld. Acne is ook een ontsteking, maar dan van je huid.”
6. Extreme dorst en droge mond
“Alcohol is niet het enige waarvan je veel dorst krijgt ’s nachts. Want ook een te grote hoeveelheid suiker eten kan ervoor zorgen dat je wakker wordt met een droge mond. Dat komt door het hormoon insuline, dat bij het eten van suiker extra wordt aangemaakt. Dat leidt ook tot meer urineproductie, waardoor je meer uitdroogt en een dorstgevoel krijgt.”
7. Moeite met slapen
Schommelingen in je bloedsuiker kunnen je slaap ernstig verstoren. “Je kunt best goed en snel in slaap vallen, maar je wordt vaak wakker omdat je met die felle schommelingen in je bloedsuikerspiegel zit. Hierdoor slaap je slechts drie à vier uur per nacht. Maar ons lichaam heeft die rust nodig om goed te kunnen functioneren. Eet daarom het liefst na het avondmaal niets meer.”
Kortom, als je lichaam één of meerdere van deze signalen afgeeft, dan is het tijd om de suikerkraan wat verder dicht te draaien. “Koop liever geen producten waar meer dan 5 gram suiker per 100 gram in zit, als je naar het etiket kijkt.” Aan sterk bewerkte voeding, ook hartige producten, worden vaak suikers toegevoegd. “Denk dan aan ketchup, yoghurt met een smaakje, muesli, fruitsappen of soep in blik. De suikers in deze producten zijn absoluut niet goed voor je lichaam”, besluit De Groote.