Het voelt soms lekker om te haten, zeker als je het gevoel kunt delen. Maar uiteindelijk vreet
haat je op van binnen.
Iedereen haat weleens iets. Die automobilist die je afsnijdt en je ook nog eens trakteert op een boze middelvinger. Of je collega die zonder blikken of blozen jouw idee als het zijne verkoopt. Soms is het gewoon frustratie, soms groeit het uit tot pure haat. Maar hoe onschuldig die emotie ook lijkt op het moment zelf: je lijf denkt daar heel anders over.
Waar komt haat vandaan?
Haat ontstaat niet uit het niets. Het is vaak een reactie op pijn, frustratie, verdriet of een gevoel van onrecht. Volgens psycholoog Marian Eikelhof, die dagelijks met deze gevoelens te maken heeft in haar praktijk, heeft haat alles met jezelf te maken. “Als je geen frustratie of leegte voelt, dan gun je een ander juist het beste”, legt ze uit in Libelle.
Het klinkt tegenstrijdig, maar haat kan aanvoelen als bescherming. Boos zijn is soms makkelijker dan je verdriet of kwetsbaarheid toelaten. Toch is die emotionele pantsering op de lange termijn schadelijker dan je denkt.
Wat haat met je lijf doet
Je denkt misschien: een beetje boos zijn is toch menselijk? Zeker. Maar als die
woede zich opstapelt en omslaat in haat, dan begint het serieus te worden. “Haat is toxisch. Het vreet aan je organen, je hart, je lever. En het leidt tot ongezonde gewoontes”, zegt Eikelhof.
Onderzoek toont aan dat woede de bloedvaten kan vernauwen, zelfs bij mensen die verder helemaal gezond zijn. En dat effect is niet tijdelijk. Die vernauwing kan op de lange termijn zorgen voor blijvende schade, met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten tot gevolg. Angst of verdriet hebben dat effect niet, opvallend genoeg.
Zo kom je van haat af
Gelukkig zijn er manieren om haatgevoelens los te laten. Maar daar gaat wel wat werk aan vooraf. “Soms moet je door de haat heen om eruit te komen. Eerst moet je erkennen wat er in je omgaat”, aldus Eikelhof.
Wat helpt? Simpele dingen, zoals diep ademhalen, tot tien tellen of flink bewegen. “Soms moet je ook gewoon even schreeuwen. Laat het eruit”, zegt ze. Geef je woede een plek, anders gaat die plek jou beheersen.
En als het niet lukt om die gevoelens los te laten? Zoek dan steun bij mensen om je heen. Praat erover. Als het echt blijft knagen, wees dan niet bang om professionele hulp in te schakelen. Want uiteindelijk is haat vooral een last voor jezelf. Een last die je niet hoeft te dragen.