Sterke pijnstillers helpen niet bij mensen met rug- en nekklachten. Sterker nog, ze zijn verslavend en hebben vaak nare bijwerkingen, blijkt uit onderzoek van het Rotterdamse Erasmus MC. Oxycodon en andere opioïden 'doen niets meer dan een placebo'.
In een dubbelblind onderzoek onder zo'n 350 patiënten die recent rug- of nekpijn ontwikkelden, hadden beide groepen (placebo- en opiaatslikkers) na zes weken evenveel pijn. Een jaar nadien was er niks veranderd aan de pijnbeleving, en waren de gebruikers van opioïden zelfs een stuk slechter af. Eén op de drie had last van een vervelende bijwerking, zoals constipatie of misselijkheid.
Ongeveer een miljoen mensen in ons land slikken zware pijnstillers. Artsen proberen dit aantal omlaag te krijgen, maar tot op heden lukt dit niet. Opiaten werden oorspronkelijk vooral ingezet als pijnbestrijding in de laatste levensfase, maar het wordt nu veel liberaler voorgeschreven. In Amerika veroorzaakt vooral het middel oxycodon vanwege zijn verslavingsgevoeligheid enorme problemen.
Geen opiaten, maar wat dan wel?Uit de studie blijkt duidelijk dat mensen met rug- en nekpijn geen baat hebben bij opiaten. “Opioïden doen echt niets meer dan een placebo. Onze belangrijkste boodschap is dus dat artsen terughoudend moeten zijn om dergelijke medicijnen voor te schrijven bij deze pijnklachten”, zegt onderzoeker Bart Koes tegen het AD. “We adviseren mensen met rug- en nekklachten om hun dagelijkse activiteiten, zoals fietsen, lopen of zwemmen, zoveel mogelijk te continueren en eventueel naar een fysiotherapeut te gaan. Dat geeft veel verlichting.”
De wetenschappers pleiten ervoor om de richtlijnen voor gebruik van sterke pijnstillers bij pijn aan het bewegingsapparaat aan te passen en te stoppen met opioïden. “Een huisarts kan ook paracetamol voorschrijven. Ook dat is misschien niet veel effectiever dan een placebo, maar de bijwerkingen zijn in ieder geval gunstiger dan bij opiaten”, besluit Koes.