Waarom we dingen doen waar we spijt van krijgen

dinsdag, 18 maart 2025 om 7:14

Vaak doen we dingen waarvan we eigenlijk wel weten dat we ze niet moeten doen, omdat ze verkeerd uitpakken, schrijft psychotherapeut Evan Shopper op Psychology Today. Als we altijd goede beslissingen zouden nemen, zouden we nooit ergens spijt van hebben. Waarom maken we slechte keuzes als we streven naar het maken van goede keuzes?

Het feit dat we spijt hebben van iets betekent:

Er is een deel van ons dat rationeel, denkend is en verwachtingen heeft over hoe we moeten handelen.
Er is een ander, minder rationeel deel van ons dat zich losmaakt en zich gedraagt op een manier die we niet willen.

Dus we gaan uit met iemand waarvan we weten dat die slecht voor ons is. We stellen geen grenzen aan ons kind, hoewel we weten dat het nodig is. We vermijden om onze partner te vertellen wat we echt willen.

Wat houdt ons tegen om te doen wat we willen?

Het komt hierop neer:

De rationale geest leert ons hoe we moeten handelen, maar onze gevoelens staan ons in de weg. In plaats van te doen wat we moeten doen, zijn onze gevoelens belangrijker.

Het verband tussen gevoelens en verhalen

Hoe kunnen mijn emoties "de lakens uitdelen" als ik bijvoorbeeld in een ongezonde relatie blijf? Misschien ben ik bang om alleen te zijn, of wil ik mijn partner veranderen.

Als mijn gevoelens de overhand hebben, vraag ik me af hoe ze zijn ontstaan.

Dit is waar verhalen om de hoek komen.

Wanneer onze intense gevoelens ons rationele denken overstemmen, is er een verhaal in het spel. Verhalen - die vaak gebaseerd zijn op onze kindertijd ervaringen - nemen intense gevoelens uit het verleden mee naar ons heden.

Als ik bijvoorbeeld in een slechte relatie blijf omdat ik bang ben om alleen te zijn - zo bang dat ik niet luister naar mijn rationele gedachten - dan heeft deze angst waarschijnlijk zijn oorsprong in mijn jeugdervaringen die een krachtig verhaal hebben gecreëerd. Dit verhaal kan me dingen vertellen als: "Het is beter om slechte aandacht te krijgen dan helemaal geen aandacht" of "Als ik alleen gelaten word, stort mijn wereld helemaal in".

Wat de boodschap ook is, verhalen - en de gevoelens die ze met zich meedragen - bepalen hoe we ons gedragen.

Tenzij we afrekenen met de littekens uit onze kindertijd, zullen we terugvallen op oude verhalen wanneer emoties uit onze kindertijd (bijv. mijn angst om alleen te zijn) worden opgeroepen. Op die manier zullen we merken dat we spijt hebben van onze beslissingen en daden.