Europa: ‘gebakken lucht’ of ‘half glas vol’

Ik kan me geen EU-top herinneren, die na afloop ooit op een daverend applaus is onthaald. Het was altijd de bekende afweging: is het glas halfvol of is het glas halfleeg. De optimist concludeerde het eerste, de pessimist benadrukte graag het laatste. En ondergetekende heeft zich vaak schuldig gemaakt aan de enerzijds-anderzijds analyse. Oftewel: kijker kiest u zelf maar. De afgelopen EU-top was op dat punt geen haar beter. Van tevoren was een boksmatch beloofd tussen Angela Merkel en Francois Hollande. Aan het eind was er - zonder veel bloedvergieten - een typisch Europees compromis bereikt: het Europese toezicht geldt voor alle 6000 banken in de Eurozone (Hollande) alleen is dat toezicht niet voor morgen (Merkel). “Degelijkheid”, was het toverwoord dat premier Rutte als strik om het compromis knoopte. “Gebakken lucht”, was de typering, die gelouterd Europa-correspondent Martin Visser vanmorgen in zijn column in het Financieel Dagblad gebruikte. Hals-over-kop Ho, ho, denk ik dan weleens: je kan niet tegelijkertijd in de gordijnen klimmen, omdat ‘er weer een dictaat uit Brussel’ komt en klagen, dat dit al ‘de zoveelste crisistop was, waar weer niets krachtdadigs was besloten’. Misschien hebben de frequentie van de Eurotoppen en het tempo van beslissen wel iets te maken met het bouwen van een voedingsbodem en zorgvuldigheid. Beter niet hals-over-kop in zeven sloten tegelijk lopen. Het ging trouwens om invulling van een besluit, dat eerder al ten principale was genomen: Europees bankentoezicht. Drie jaar geleden klonk dat nog als een vloek in Brussel. Teugels Dat neemt allemaal niet weg, dat je als journalist altijd met het nodige voorbehoud naar de woorden van politici moet kijken. Zeker als het gaat het om het prijzen van de oogst van gevoerd beleid. Zoals bijvoorbeeld bij de Franse president Hollande, die vorige week beweerde dat het ergste van de crisis achter de rug is. Dat is natuurlijk altijd verdacht, wetende dat hij nog bakken geld nodig heeft om zijn verkiezingsbeloftes waar te maken. Door de financiële teugels wat te laten vieren hoopt hij de aanzwellende kiezersopstand misschien nog te kunnen keren. Toch gloort er wat goed nieuws aan de horizon. De rente, die de probleemlanden in Zuid-Europa op de kapitaalmarkten moeten betalen, is aan het dalen. En daar was het bij al die Europese reddingsoperaties toch om te doen: voorkomen dat landen als Spanje stikken in hun eigen schuld. EU-president Herman van Rompuy noemde die daling ‘spectaculair’. En de Nederlandse Bankpresident Klaas Knot zag ‘goeie dingen’, al is er nog ‘een lange weg te gaan’. Ook vandaag, de eerste handelsdag na de laatste Eurotop, handhaaft de rente zich voor een land als Spanje op een lager niveau. Dat is wel eens anders geweest op de ‘day-after’. Nieuws Het is goed nieuws, dat de door de crisis murw geslagen consument best kan gebruiken. Want een opgemonterde consument is op z’n beurt weer goed voor de economie. Maar ik weet, ‘goed nieuws’ is doorgaans ‘geen nieuws’. Sterker: ‘goed nieuws over Europa’ is voor velen sowieso een contradictio in terminis. Op weg naar de winter maakt een zwaluw zeker geen zomer. Toch hou ik het op een half glas vol.