BBB-minister Wiersma zet mes in hele veestapel met nieuw mestpakket

Niet alleen de melkveeboeren, maar ook varkens- en kippenhouders moeten flink gaan inkrimpen, melden Haagse ingewijden aan De Telegraaf. Landbouwminister Femke Wiersma komt vrijdag met een ingrijpend mestpakket, waarbij het mes gaat in de hele veestapel.

Donderdag krijgt de boerensector een voorproefje van de krimpplannen die vrijdag officieel worden gepresenteerd. De plannen, waarvoor oud-minister Piet Adema (CU) de eerste aanzet gaf, bevatten een pittig mestpakket. Naast een nieuwe brede opkoopregeling worden ook fosfaat- en dierrechten stevig afgeroomd.

Door het mes in de veestapel te zetten, hoopt de overheid de druk op de mestmarkt te verlichten. Tegelijkertijd wordt er flink ingezet op innovatie en verschuift de focus in het landbouwbeleid naar agrarisch natuurbeheer, zo melden Haagse bronnen aan De Telegraaf.

Vrijdag presenteert het kabinet niet alleen het nieuwe regeerprogramma, maar ook het zwaarbeladen mestpakket. Dit alles komt doordat Nederland zijn derogatie – de uitzondering op de Europese mestregels – kwijtraakte, waardoor boeren in de knel kwamen. Al voor de zomer waarschuwde toenmalig minister Adema dat zonder ingrepen zo'n 400.000 melkkoeien naar de slacht zouden moeten.

Zijn opvolger, Wiersma, heeft nu het pakket verder uitgewerkt. Een van de hoofdingrediënten is het afromen van dertig procent van de dierrechten voor pluimvee- en varkenshouders en van fosfaatrechten voor de rundveehouderij. Dit betekent dat bij verkoop (buiten familieverband) boeren met minder dieren overblijven. Volgens Wiersma is dit nodig om te voldoen aan de lagere mestplafonds voor 2025, die voortkomen uit het verlies van derogatie.

Na kritiek heeft Wiersma het percentage iets naar beneden bijgesteld en zijn er aanvullende maatregelen, waaronder een brede stoppersregeling, aangekondigd.

Het pakket bevat echter niet alleen bittere pilletjes. Wiersma wil boeren ook perspectief bieden door te investeren in innovatie en technologische oplossingen. De vraag blijft echter of de sector dit gaat accepteren. Boeren kwamen eerder zelf met een voorstel om het aantal dieren te verminderen, maar dan wel in ruil voor behoud van derogatie vanuit Brussel. Juist daar wringt de schoen: Brussel is al lange tijd kritisch op het Nederlandse landbouw- en natuurbeleid.

Donderdag gaat Wiersma met de boerenvertegenwoordigers om tafel om de plannen te bespreken. Vooral varkensboeren zullen zich waarschijnlijk laten horen. "Zij dreigen, samen met de kippenboeren, de shit op te moeten knappen van de melkveehouders", zegt een goed ingevoerde bron.

Een ander heet hangijzer is de invoering van de zogenaamde ‘grondgebondenheid’, waarbij boeren minder dieren per hectare mogen houden. Dit wordt gezien als een ‘D66-plan’ en ligt zeer gevoelig in de sector. Toch zijn er regeringspartijen die hier wel oren naar hebben. Mocht Wiersma, zoals ze onlangs aangaf, deze weg inslaan, dan zal vooral in het zuiden van het land de veestapel versneld krimpen.