De winnaars van de oorlog in Oekraïne: de 5 oliemaatschappijen

De vijf grootste beursgenoteerde oliemaatschappijen ter wereld, bekend als de "super-majors" - BP, Shell, Chevron, ExxonMobil en TotalEnergies – hebben sinds de Russische invasie van Oekraïne in februari 2022 een winst gemaakt van meer dan een kwart biljoen dollar, namelijk $281 miljard.

Deze winststijging is het gevolg van de dramatische stijgingen van de energieprijzen en energierekeningen van huishoudens die volgden op het conflict.

De oliereuzen doen ook niet meer alsof ze eigenlijk van de fossiele brandstoffen af willen. Onder druk van actiegroepen trokken de oliereuzen een groen gezicht, maar daar is dankzij de megawinsten op fossiele brandstof geen sprake meer van.

Shell heeft sinds het tweede kwartaal van 2022 $58,9 miljard winst gemaakt en is van plan om tot 330 banen binnen zijn eenheid voor CO₂-arme oplossingen te schrappen, met een hernieuwde focus op olieprojecten met heel veel winst. Ook BP heeft zijn klimaatdoelstellingen teruggeschroefd.

Deze winsten hebben geleid tot kritiek, vooral omdat de Russische invasie van Oekraïne verwoestend is geweest voor miljoenen mensen. Patrick Galey, senior onderzoeker op het gebied van fossiele brandstoffen bij Global Witness, benadrukt dat de grote fossiele brandstofbedrijven de belangrijkste winnaars zijn van de oorlog in Oekraïne. De winst van internationale rederijen en leveranciers van levensmiddelen is ook gestegen. En die van wapenleveranciers.

Shell heeft in de zomer een U-bocht gemaakt op een belofte om de olieproductie elk jaar te verminderen en heeft in plaats daarvan gekozen om zich te richten op fossiele brandstoffen en "onze aandeelhouders vandaag en ver in de toekomst te belonen".

De vijf supermajors zullen naar verwachting in 2023 recorduitbetalingen aan aandeelhouders doen van meer dan $100 miljard, ondanks publieke verontwaardiging en kritiek op de winstmachine voor fossiele brandstoffen. Het Institute for Energy Economics and Financial Analysis (IEEFA) verwacht dat bedrijven dit jaar nog meer aan aandeelhouders zullen betalen, ondanks dat zwakkere grondstoffenmarktprijzen tot lagere winsten leiden.