Europese boskat is terug in Nederland: 'superschuw en sterker dan verwilderde huiskat'

Klimaat, natuur en milieu
dinsdag, 11 maart 2025 om 10:38
bijgewerkt om dinsdag, 11 maart 2025 om 10:39
anp 459209383

De wolf steelt met zijn succesvolle rentree in Nederland de show, maar ondertussen is een ander wild dier stilletjes ons land binnengeslopen. De Europese boskat breidt zich vanuit het oosten langzaam uit in Limburg en zelfs al in Brabant.

"Het zijn er inmiddels tientallen", zegt Hettie Meertens van ARK Rewilding Nederland. "Maar de wilde kat is schuw en blijft ver weg van huizen en boerderijen. Bijna niemand die hem ziet en geen mens die zich aan hem stoort."

Zo herken je hem

Het gaat hier niet om de 165.000 verwilderde huiskatten die door Nederland zwerven, maar om de Felis silvestris, ook wel Europese boskat genoemd. Dit dier lijkt op een stevige Cyperse huiskat, maar is te herkennen aan een dikke staart met zwarte ringen.

De wilde kat doet het goed in Nederland, mede dankzij natuurprojecten in Zuid-Limburg. Natuurorganisaties en overheden werken samen om bossen en graslanden met elkaar te verbinden, zodat de dieren een geschikt leefgebied hebben.

Schuwe bosbewoner

Meertens: "De wilde kat is afhankelijk van aaneengesloten bossen, struiken, struwelen en ruige graslanden. Hij is zeer schuw. Het dier heeft altijd de mogelijkheid tot dekking nodig, want als het schrikt, duikt het gelijk weg. De wolf is veel opportunistischer."

Sinds de eerste waarnemingen zo’n 25 jaar geleden heeft de boskat zich verspreid vanuit Vaals via het Geuldal en Gulpdal naar gebieden ten noorden van Maastricht. Ook in Noord-Limburg en bij de Strabrechtse Heide, vlak bij Eindhoven, zijn wilde katten gezien.

Geen bedreiging voor de natuur

Door zenderonderzoek is duidelijk geworden hoe de dieren zich verplaatsen. "Sommige leggen ’s nachts wel vijftien kilometer af. Ze jagen vooral op muizen in ruig grasland en bosgebied."

De wilde kat lijkt eeuwenlang verdwenen uit Nederland. In de Eifel en Ardennen leven inmiddels weer veel wilde katten, en vanuit daar hebben ze hun weg teruggevonden.

Opmerkelijk is dat de wilde kat sterker is dan de verwilderde huiskat. Meertens: "Als ze met elkaar in aanraking komen, dan weet de wilde variant meestal de beste leefplekken af te dwingen. Dankzij het cameravalonderzoek zien we dat de wilde katten in het bos leven en de verwilderde huiskatten langs de bosrand blijven."

Kuikens in het land, poes in de mand!

Verwilderde huiskatten zorgen al jaren voor discussie. Vogelbescherming Nederland waarschuwt dat ze jaarlijks miljoenen vogels en kuikens doden. "Hou je katten binnen als vogels aan het broeden zijn", zegt woordvoerster Saskia Hausel. "Kuikens in het land, poes in de mand!"

Ook de Jagersvereniging maakt zich zorgen. Zij schat dat verwilderde katten elk jaar zo’n 40 miljoen inheemse dieren doden, waaronder vogels, zoogdieren, reptielen en amfibieën.

Toch is de wilde kat geen bedreiging, zegt Meertens. "Wilde katten zullen nooit in deze hoeveelheden voorkomen. Zij verdelen hun leefgebied. Zeggen dat de wilde kat niet welkom is omdat er al zoveel verwilderde huiskatten zijn: dat is echt de wereld op zijn kop."

Bron: AD