Factcheck: Zijn de oceanen echt leeggevist in 2048?

Het cijfer gaat al rond sinds 2006 en werd door de omstreden documentaire Seaspiracy opnieuw aangehaald: tegen 2048 zijn de wereldzeeën leeggevist. Maar is dat wel zo?

Seaspiracy, van de milieuactivisten die ook Cowspiracy maakten, toont de duistere kant van de visindustrie, maar is ook controversieel. Net als bij de eerdere docu over de vleessector worden meningen gepresenteerd als feiten. Een van de dramatischere claims die in de Netflixfilm langs komt is dat in 2048 alle vissen uit de zee zijn verdwenen.

Eigen levenDat cijfer is gebaseerd op een paper die al in 2006 in Science verscheen van wetenschapper Boris Worm en zijn collega's. Zij ontdekten dat door overbevissing er veel biodiversiteit verloren gaat en dat dit grote gevolgen kan hebben voor het ecosysteem van de zee. In één zinnetje aan het eind schrijven ze dat 'de huidige trend reden is tot zorg, omdat halverwege de 21ste eeuw de wereldwijde ineenstorting dreigt van alle diersoorten in de zee'.

Hoewel de onderzoekers later liever de bredere boodschap van hun paper benadrukten, is het cijfer een eigen leven gaan leiden. Dr. Michael Melnychuk, expert in de viswetenschappen aan Washington University, zegt dat "de definitie van 'ingestort' die de auteurs gebruiken is gebaseerd op data over visvangst, maar die tonen niet noodzakelijkerwijs de overvloed aan andere vispopulaties." Ook stelt hij dat de methode die de onderzoekers hebben gebruikt om de data te extrapoleren naar de toekomst niet realistisch is.

KritiekDr. Robert Steneck, oceanografiedeskundige aan Maine University, wijst er bovendien op dat Worm en collega's in 2009 in Science schreven dat "het visbestand in veel wateren weer heropgebouwd wordt." Dat is ook het punt dat dr. Melnychuk nog wil maken: "De voorspelling gaat ervan uit dat onze handen gebonden zijn en dat deze trends eeuwig doorgaan."

Er zijn ook talrijke wetenschappelijke publicaties die de 2048-voorspelling hevig hebben bekritiseerd, maar ongelukkigerwijs is dit cijfer toch blijven hangen en nu dus zelfs opgedoken in een (weinig wetenschappelijke) documentaire.

OverbevissingDe experts zijn het over één ding wel eens: er is sprake van overbevissing en dat is een probleem. Dr. Holden Harris, viswetenschapper aan de Florida University zegt dat "tegenwoordig een derde van het visbestand wereldwijd uitgeput raakt. Dit is zeker een probleem dat grote aandacht verdient."

Maar Harris vindt ook dat de documentaire Seaspiracy mogelijk averechts werkt en geen aandacht heeft voor wat er al bereikt is op het gebied van duurzame visserij. "De gemakzuchtige fout om niet de vele succesverhalen van duurzame visserij mee te nemen leidt tot een extremistische visie."

Bron(nen): Science Alert