Klimaatverandering zorgt ervoor dat de dagen langer worden

Het is maar een heel klein beetje, maar volgens recent onderzoek gepubliceerd in het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences zorgt klimaatverandering voor een minieme verlenging van de dagen op aarde, met ongeveer 1,33 milliseconden per eeuw, als gevolg van de herverdeling van smeltend poolijs.

Het smelten van ijs op Groenland en Antarctica speelt een cruciale rol in de vertraging van de aardrotatie. Wanneer deze enorme ijsmassa's smelten, verspreidt het water zich over de oceanen, wat leidt tot een herverdeling van de aardse massa van de polen naar de evenaar. Dit proces is vergelijkbaar met een kunstschaatser die zijn armen uitstrekt tijdens een pirouette, waardoor de rotatiesnelheid afneemt. Hoewel het effect minimaal is, met een verlenging van slechts 1,33 milliseconden per eeuw, toont het aan hoe klimaatverandering zelfs de meest fundamentele aspecten van onze planeet kan beïnvloeden.

Naast het smelten van poolijs dragen ook andere factoren bij aan de klimaatgerelateerde verlenging van de dag. Veranderingen in de terrestrische wateropslag en de stijging van de zeespiegel spelen hierbij een rol.Deze effecten varieerden aanzienlijk gedurende de 20e eeuw, met schommelingen tussen 0,31 en 1 milliseconde per eeuw in verschillende periodes.Het is belangrijk op te merken dat er ook een tegengesteld effect bestaat: wanneer het ijs smelt, komen de landmassa's omhoog, wat de aardrotatie juist versnelt en de dag met ongeveer 0,8 milliseconden per eeuw verkort.

De berekening van de dagverlenging door klimaatverandering is een complexe taak die geavanceerde computermodellen en satellietgegevens vereist. Onderzoekers onder leiding van Mostafa Kiani Shahvandi van ETH Zürich hebben verschillende scenario's geanalyseerd om de impact sinds 1900 te bepalen en voorspellingen te doen tot 2100.Hun berekeningen tonen aan dat de klimaatgerelateerde toename van de daglengte aanzienlijk heeft gefluctueerd gedurende de 20e eeuw, variërend van 0,31 milliseconden per eeuw (1960-1980) tot 1 milliseconde per eeuw (1920-1940).Deze schommelingen weerspiegelen de veranderende bijdragen van verschillende factoren, waaronder de opwarming van het aardoppervlak, ijssmelting, veranderingen in terrestrische wateropslag en zeespiegelstijging.

Toekomstige projecties voor de verlenging van de dag door klimaatverandering variëren sterk, afhankelijk van de uitstoot van broeikasgassen. In een gunstig scenario met een sterke afname van emissies worden nauwelijks veranderingen verwacht. Echter, in het "business-as-usual" scenario (RCP 8.5) van het IPCC zou de daglengte tegen 2100 kunnen toenemen met 2,62 milliseconden per eeuw.Dit effect zou dan groter zijn dan de invloed van de maan, die de dag met 2,40 milliseconden per eeuw verlengt. Hoewel deze verandering nog steeds minimaal is - het zou meer dan 137 miljoen jaar duren voordat dit een uur verschil zou maken - onderstreept het de potentiële langetermijneffecten van klimaatverandering op fundamentele planetaire processen.