De extreme wateroverlast die onze contreien al weken teistert, is een direct gevolg van de opwarming van de aarde. Geen klimaatwetenschapper twijfelt daaraan. De klimaatcrisis is daarmee definitief geen ver-van-je-bedshow meer.
Gerard Govers, hoogleraar geografie en vicerector aan de KU Leuven, verklaart in Vlaamse krant De Morgen aan de hand van de straalstroom het verband tussen de wateroverlast en de temperatuur op de Noord- en Zuidpool, die sneller opwarmen dan de rest van de planeet. “Om het simpel uit te leggen: de straalstroom beweegt van west naar oost, boven onze hoofden. In die straalstroom zitten golfjes die normaal ook netjes mee bewegen en niet lang boven onze hoofden blijven hangen. Het grote probleem dat we nu in de atmosfeer zien, is dat die golfjes stationair blijven. Het onderzoek is nog in volle gang, maar het heeft te maken met het feit dat de polen sneller opwarmen dan de rest van de planeet. Dat haalt het hele ecosysteem overhoop, zeg maar.”
Govers vervolgt: “De planeet is sinds het pre-industriële tijdperk gemiddeld zo’n 1,2 graden opgewarmd. De polen wel 3 tot 4 graden. Een van de gevolgen is dat het temperatuurverschil tussen pool en evenaar kleiner wordt. En dat veroorzaakt dus die zogenoemde standing Rossby waves."
Hetzelfde systeemDe laatste weken kampen niet alleen Nederland, België en Duitsland met hevige regenval, ook in het het Alpengebied valt veel neerslag. “Dat komt omdat het systeem stationair blijft hangen boven de hele wereld. Bekijk het als een soort verjaardagskroontje op de planeet, met pieken en dalen. Alles hangt met elkaar samen. De extreme neerslag in Europa was gekoppeld aan de extreme droogte in het noordwesten van de Verenigde Staten. Hier bleef te veel vochtige lucht hangen, daar te veel droge lucht. Maar beide fenomenen maken deel uit van hetzelfde systeem.”