De liberale Europese waarden staan onder druk 'zoals we sinds de jaren dertig niet meer hebben gezien'. Dat zeggen de belangrijkste intellectuelen uit 21 landen. Ze vrezen dat de populisten bij de volgende Europese verkiezingen grote winsten gaan behalen. De groep van 30 schrijvers, historici en Nobelprijswinnaars verklaart in een manifest, dat vrijdag in een aantal grote Europese kranten verscheen, dat 'de idee Europa recht voor onze ogen uiteen valt'. Ze stellen dat er grote inspanningen nodig zijn om het populistische tij te keren. Anders worden de aanstaande Europese parlementsverkiezingen 'de meest rampzalige ooit': "een victorie voor de vernielers en een afgang voor degenen die nog steeds geloven in de erfenis van Erasmus, Dante, Goethe en Comenius. Het is minachting voor intelligentie en cultuur en het wordt een explosie van xenofobie en antisemitisme, een ramp," klinkt het. In het manifest wordt ook gewezen op de Brexit. "Verlaten door de andere kant van het Kanaal en door de andere kant van de oceaan, door de twee grootste bondgenoten die het continent in de vorige eeuw twee keer hebben gered van zelfmoord; het is kwetsbaar geworden voor de toenemende manipulatie van de meester van het Kremlin. Europa als idee, als goede wil en representatie, stort voor onze ogen ineen." Het 800 woorden lange pamflet is geschreven door de Franse filosoof Bernard-Henri Lévy. Het is onder andere ondertekend door de schrijvers Ian McEwan en Salman Rushdie, de historicus Simon Schama en de Nobelprijswinnaars Svetlana Alexievitch, Herta Müller, Orhan Pamuk en Elfriede Jelinek. Rushdie vertelt aan The Guardian: "Europa is nu in groter gevaar dan in de afgelopen 70 jaar en als men het daar mee eens is, wordt het tijd om op te staan en je te laten horen." Pamuk vult aan dat de idee Europa ook belangrijk is voor niet-westerse landen. "Zonder het idee van Europa is het in mijn deel van de wereld moeilijk om zaken als vrijheid, vrouwenrechten, democratie en gelijkheid te verdedigen." "Het historische succes van Europa maakt het makkelijker om deze ideeën en waarden te verdedigen, die cruciaal zijn voor de mensheid over de hele wereld," zegt hij. "Behalve deze waarden is er geen Europa, behalve het Europa van het toerisme en de handel. Europa is in de eerste plaats geen geografische eenheid, maar een eenheid van ideeën. En dit idee van Europa wordt nu bedreigd."