Barstjes in sociaal-democratisch paradijs Zweden: 'Links is rechtser dan de populisten'

De Zweedse parlementsverkiezingen maken duidelijk: ook in het ultieme gidsland is niet alles meer pais en vree. Niet de inflatie en de hoge energieprijzen domineren de campagne, maar bendecriminaliteit.

In Zweden vinden relatief veel dodelijke schietpartijen plaats, gemiddeld 45 per jaar en dit jaar komt dit aantal uit op 75 als het zo doorgaat. "De meeste schutters zijn kinderen van migranten en de meeste schietpartijen vinden plaats in wijken waar veel mensen met een migratieachtergrond wonen", legt Zweden-correspondent Jeroen Visser uit in de Volkskrant.

Neonazi'sHet helpt de extreemrechtse partij Zweden Democraten in het zadel: het lijkt de tweede partij van het land te gaan worden. Deze ooit door neonazi's opgerichte partij is niet voor de poes. "Ook deze verkiezingen duiken er weer allerlei politici van de Zweden Democraten op die onversneden racistische uitspraken doen en van de kieslijst worden gegooid", legt Visser uit.

"Kandidaten doen daarnaast uitspraken die op het randje zijn, en dat is ook de strategie. Aan de ene kant heb je netjes verzorgde jongemannen die in alle redelijkheid hun beleid uitleggen. En aan de andere kant tweet een kandidaat een foto van een metrostel waarop het logo van de partij te zien is, met de tekst: Welkom in de repatriëringstrein, je hebt een enkeltje. Volgende halte: Kabul."

Rechtser dan de populistenDe Sociaal-democraten vormen in Zweden al sinds de Tweede Wereldoorlog de regering. Ook nu blijven ze waarschijnlijk wel de grootste. Maar dat bereiken ze door zelf naar rechts op te schuiven. "In deze campagne is het opvallend dat de Sociaal-democraten een draai naar rechts hebben gemaakt. Ze pleiten bijvoorbeeld voor ‘etnische plafonds’ in wijken waar veel mensen met een migratieachtergrond wonen. Dat soort ferme uitspraken hoorde je voorheen nooit."

Volgens Visser is het strategie om rechtser te zijn dan de populisten. "Om vervolgens hun sociaal-democratisch linkse programma door te voeren."