New York Times: hoe Oekraïense troepen stiekem Rusland binnenvielen

Op 6 augustus lanceerde Oekraïne een gedurfd militair offensief, gepland en uitgevoerd in het geheim, met als doel de dynamiek te veranderen van een oorlog die het stad voor stad leek te verliezen, omdat de Russische troepen in het oosten steeds verder oprukten. De operatie verraste volgens de New York Times zelfs de naaste bondgenoten van Kiev, waaronder de Verenigde Staten, en heeft de grenzen verlegd van de manier waarop Westers militair materieel op Russisch grondgebied mag worden gebruikt.

Voor Rusland was het een moment dat bijna net zo schokkend was als de mars van huurling Jevgeni V. Prigozjin op Moskou in juni 2023: de geroemde veiligheidsstaat die president Vladimir V. Poetin had opgebouwd, blijkt (alweer) schijn. En de belofte van  Poetin  dat de meeste Russen door konden gaan met hun normale leven terwijl hij oorlog voerde - werd opnieuw ondergraven.

"Rusland bracht oorlog naar anderen, en nu komt Poetins oorlog naar huis," zei president Volodymyr Zelensky van Oekraïne in zijn toespraak maandagavond.

Dit offensief is een grote gok, vooral omdat Rusland een groot deel van de frontlinie in Oekraïne domineert en in het oosten een grote inval heeft gedaan. Als de Oekraïense troepen erin slagen grondgebied te behouden, kunnen ze de capaciteit van de Russische troepen oprekken, Poetin in grote verlegenheid brengen en een onderhandelingstroef vormen voor eventuele vredesonderhandelingen. Maar als Rusland erin slaagt om de Oekraïense troepen uit Koersk te verdrijven en tegelijkertijd door te stoten naar het oosten van Oekraïne, kunnen de Oekraïense militaire leiders ervan beschuldigd worden dat ze de Russen een opening hebben gegeven om meer terrein te winnen, vooral in de regio Donetsk.

Amerikaanse functionarissen vertelden The Times dat ze niet formeel op de hoogte waren gesteld van de risicovolle missie - mogelijk omdat Oekraïense functionarissen vreesden dat de Amerikanen Oekraïne zouden proberen over te halen om de missie af te blazen, mogelijk vanwege Oekraïnes obsessieve bezorgdheid over lekken.

"Dit is een goed voorbeeld van hoe een moderne succesvolle operatie extreme operationele veiligheidsmaatregelen en misleiding vereist," zei Pasi Paroinen, een analist van de Black Bird Group, een in Finland gevestigde organisatie die beelden van het slagveld analyseert. Hij voegde eraan toe dat als analisten het niet konden detecteren, de Russen dat misschien ook niet konden.

Kaarten van het slagveld, samengesteld door onafhankelijke analisten, laten zien dat soldaten van brigades die lang in het oosten hadden gevochten, zich discreet hadden verplaatst naar de Oekraïense regio Sumy, net over de grens met Koersk.

Een paar Russen merkten het op. Ongeveer een maand voor de aanval werd er een rapport ingediend bij de Russische militaire leiding waarin stond dat er "strijdkrachten waren ontdekt en dat inlichtingen wezen op voorbereidingen voor een aanval", zei Andrei Gurulyov, een prominent lid van het Russische parlement en een voormalige hoge legerofficier, na de inval.

"Maar van bovenaf kwam het bevel om niet in paniek te raken, en dat degenen die boven hen staan beter weten," klaagde Gurulyov op de nationale televisie.

Het Oekraïense leger had sinds het begin van de grootschalige invasie van Moskou in 2022 geen serieuze poging meer ondernomen om Rusland binnen te dringen. Commando's hadden snelle uitstapjes over de grens gemaakt, een in mei 2023 en een in maart van dit jaar. Ze werden opgeëist door twee schimmige paramilitaire groepen met banden met Oekraïne: het Russische Vrijwilligerskorps en het Legioen van de Vrijheid van Rusland.

Weg van de gevechten vormde de regio Koersk een gemakkelijker doelwit dan elders langs het 600 mijl lange front in het oosten en zuiden van Oekraïne. Er waren minder greppels voor pantservoertuigen, minder antitankpiramides die bekend staan als drakentanden en minder bemande gevechtsposities, aldus Brady Africk, een Amerikaanse analist die de Russische verdediging in kaart brengt. Rusland bleek ook minder mijnen te hebben gezaaid in de regio Koersk dan in bezet Oekraïens gebied.

"De Russische versterkingen in Koersk zijn minder dicht dan in andere gebieden waar Russische troepen een formidabele verdediging hebben opgebouwd, zoals in het zuiden," zei Africk.

Honderden Oekraïense troepen rukten op, doorbraken grenscontroleposten en drongen door twee verdedigingslinies. Met minder mijnen en minder anti-militaire obstakels trokken de Oekraïense gemechaniseerde brigades snel op.

Sommige Oekraïense troepen hebben het niet kunnen laten om hun acties bekend te maken. Ze hebben video's en selfies gepost vanuit Russische steden als Sudzha of dorpen als Poroz en Dmitriukov, waarin ze opscheppen over hoe ze eindelijk de strijd met Rusland zijn aangegaan.

Buiten een winkel van Pyatyorochka in Sudzha, ongeveer zes mijl van de Russische grens, zei een Oekraïense soldaat dat een Oekraïense supermarktketen, ATB, veel beter was.

Oekraïne zei dinsdag dat zijn grensoverschrijdende aanval van de oorlog tot nu toe 74 nederzettingen in de Russische regio Koersk onder controle had en nog steeds aan het oprukken was.