Herman Tjeenk Willink, de oud-informateur, voelt 'plaatsvervangende schaamte' over de vastgelopen formatie. "Op de lange duur doet dit afbreuk aan de geloofwaardigheid van de politiek",
zei hij gisteravond bij Nieuwsuur.Tjeenk Willink kwam eind april al met een verslag waarin hij schreef dat de formatie kon beginnen. Dik vier maanden verder is er nog weinig veranderd. "Het verraste me niet", zegt de 79-jarige PvdA'er. "Je ziet het al een hele tijd van mijlenver aankomen. Tegelijkertijd geeft het ook een gevoel van mistroostigheid, in zekere zin plaatsvervangende schaamte."
"De verschillen tussen de partijen zijn overbrugbaar, geld is geen probleem op dit moment. En toch komen de onderhandelaars over de inhoud niet te spreken. Ondanks dat men zegt 'we moeten het nu niet hebben over wie met wie, maar over de inhoud', gaat het alleen maar over wie met wie."
"Een wonderlijke paradox", noemt hij het. "Het doet afbreuk aan de geloofwaardigheid van de democratie, van de politiek, van het parlement, op het moment dat er grote problemen zijn om op te lossen."
BedrijfTjeenk Willink stelt dat de uitgangspunten de afgelopen decennia niet goed zijn. "De economische groei als voornaamste criterium voor succes met de overheid als kostenpost, de overheid als bedrijf en de burger als klant. Die criteria hebben ons geleid naar een weg die doodloopt."
In het begin van de formatie spraken de partijleiders - Sigrid Kaag voorop - over dualisme en een nieuwe bestuurscultuur. Van die plannen is niets terechtgekomen. "Een aantal maanden geleden riep iedereen vol overtuiging: we willen de inhoud voorop, we willen een andere bestuurscultuur. Maar men heeft, om welke reden dan ook, zich toch langzamerhand in de richting laten duwen die iedereen onbevredigend vindt."