Vrede kan de Israeliërs kennelijk niet veel meer schelen

Het vredesproces tussen Israëli's en Palestijnen is bij Israëlische kiezers wat op de achtergrond geraakt. Voor het eerst is het geen dominant thema bij de parlementsverkiezingen. De economie, vooral de verwachte noodzaak tot forse bezuinigingen bij de overheid en de chronisch hoge kosten van het levensonderhoud, houdt veel kiezers meer bezig. Dinsdag kiezen de Israëli's een nieuwe Knesset van 120 afgevaardigden, die zoals gebruikelijk de versplintering van de Israëlische politiek weerspiegelt. Steeds meer Israëli's, vooral in de rechter flanken van de politiek, denken dat het gepraat over een Palestijnse staat naast Israël verstomt, zeker als er door de Joodse kolonisatie straks toch geen land meer voor over is. Een nieuwe ster in de opiniepeilingen is Naftali Bennett. Hij doet voor het eerst mee aan de verkiezingen met zijn Habayit Hayehudi (Het Joodse Huis). Hij roept op tot annexatie van bijna de hele Westelijke Jordaanoever. Velen, zoals de activisten van Nederlandse groep Een Ander Joods Geluid, vrezen dat hiermee extreemrechts nog meer greep krijgt op Israël en dat de vredeskansen verdwijnen. Bennetts Joodse Huis zou tot de grootste partijen gaan behoren. De winnaar wordt dinsdag waarschijnlijk premier Benjamin Netanyahu, die in de aanloop naar de verkiezingen zijn beleid heeft verdedigd en de Iraanse dreiging als prioriteit heeft opgevoerd. Hij beklemtoonde dat hij Amerikaanse en Europese diplomatieke druk heeft weerstaan en dat hij de afgelopen 4 jaar de economie, ondanks alles, beter heeft laten draaien dan in menig ander westers land. Netanyahu heeft zijn rechtse partij Likud (Consolidatie) de verkiezingen ingeloodst samen met de uiterst rechtse Yisrael Beitenu (Israël Ons Huis). Dit duo zou op circa 35 zetels kunnen rekenen, ongeveer twee keer zoveel als de centrumlinkse Arbeidspartij van Shelly Yachimovich. Zij hoopt dat de kiezers niet vergeten zijn hoe honderdduizenden in 2011 de straat opgingen om te betogen tegen hoge prijzen en lage lonen die de middenklasse ruïneren. Ze heeft de economie op de voorgrond geplaatst en ook bezworen niet in zee te gaan met Netanyahu en diens (ultra)orthodoxe en ultrarechtse entourage. Netanyahu kan goed opschieten met de ultraorthodoxen en ultrarechts. Een nieuwe coalitie uit die kringen lijkt daarom aannemelijk, maar in de Israëlische 'formatie' is niets uitgesloten. Vooralsnog lijken de kansen voor prominenten uit het centrum, met name Tzipi Livni met haar nieuwe Beweging (Hatnua) en Yair Lapid met zijn Yesh Atid (Er is een toekomst) gering.