Wassila Hachchi: "Het draaide vooral om Pechtold zelf"

Toen Wassila Hachchi (38) plots uit de Tweede Kamer vertrok, klonk er stevige kritiek, want waar was het D66-Kamerlid heen? Niet naar de VS om te helpen met de verkiezingscampagne van Hillary Clinton zoals ze beweerde. In tegendeel: ze profiteerde van wachtgeld. Iets wat in feite een normale regeling is voor oud-Kamerleden werd haar zwaar aangerekend. Pas nu doet ze in HP/De Tijd haar verhaal. Hachchi werd nadat ze was gekozen tot jonge ambtenaar van het jaar gebeld door Alexander Pechtold. "‘Onze partij groeit in de peilingen en we zijn op zoek naar talent,’ zei hij. Toen dacht ik dat hij dat oprecht meende, maar ik begrijp nu dat hij heel opportunistisch op zoek was naar iemand om het diversiteitsplaatje van zijn partij verder in te vullen." Ze hekelt de oud-partijleider. "Ik ben dankzij hem de politiek ingegaan. Maar óndanks hem heb ik het bijna vijfenhalf jaar volgehouden. En dan heb ik het over de persoon van Pechtold en hoe zich dat in zijn leiderschap uit. Over de persoon wil ik niet veel kwijt. Eerder dit jaar is al een en ander over zijn privéleven naar buiten gekomen, wat een pijnlijk verhaal is maar ook de buitenwereld een inkijk geeft in zijn gebrek aan empathie en overdosis aan opportunistisch handelen.”

Hachchi had het niet naar haar zin in de Kamer. "Ik functioneerde voor het eerst in een omgeving die niet met mij meebewoog. Het draaide vooral om Pechtold zelf. Daardoor was ik continu bezig me aan te passen. Ik miste het teamgevoel. Ik dacht: als ik m’n dossier maar ken, dan komt het wel goed. Als ik gedegen ben, komt het wel goed. Maar dat werkte hier allemaal niet.”

Functioneringsgesprek Pechtolds leiderschapsstijl omschrijft ze als door angst gedreven leiderschap. "Dat kritiek als een bedreiging zag en enkel jaknikkers om zich heen duldde. Zo niet, dan werd er een heel scala aan manipulatietechnieken ingezet: van negeren tot kleineren en uitlachen. Ik kan me van al die jaren ook geen functioneringsgesprek met Alexander herinneren waarin ik het goed deed. Dat zegt wat, omdat ik door mensen buiten mijn fractie – van journalisten tot collega-Kamerleden – juist altijd enorm werd gewaardeerd.”

“Ik kreeg nooit een compliment. Hij zei: ‘Hoe vind je dat het gaat?’ Ik antwoordde dan: ‘Ik vind dat het goed gaat.’ Waarop Alexander denigrerend reageerde: ‘Nou, dat vind ik helemaal niet.’ En dan kwam er weer wat negatiefs. Die vorm van manipulatief leiderschap ondermijnde mijn eigenheid. Ik probeerde me steeds meer aan te passen om te voldoen aan zijn norm."

Giftige dynamiek "Wanneer is Alexander tevreden? Wat be-loont-ie wel? Wie krijgt er wél ruimte in de fractie? En waarom? Ik had het gevoel dat ik nog beter gebekt moest zijn, nog meer moest scoren. Proberen de belangrijkste portefeuille te krijgen. Ten koste van anderen. Hoezo een ander ruimte gunnen in de fractievergadering? Hoe slechter je collega het doet hoe beter, want dan komt die bij de volgend verkiezingen laag op de lijst. Het was een giftige dynamiek. Ik heb te lang geprobeerd me aan te passen. En dat zorgt ervoor dat je alleen maar meer van jezelf verwijderd raakt. Waardoor je uiteindelijk geen glinstering meer in je ogen hebt.”

Vuilnisvrouw Ze weet het moment nog waarop ze besloot te stoppen. "Het precieze moment was thuis op zondag bij m’n moeder op de bank. Ik zei: ‘Als ik morgen vuilnisvrouw kan zijn, ben ik gelukkiger dan als ik morgen naar Den Haag ga.’ Ik was ook bang geworden om fouten te maken. Als je goed kijkt, zie je dat ook bij andere D66-fractieleden: er zit een vorm van beklemming in. Je raakt steeds verder van jezelf verwijderd.”

Hillary Clinton In de periode daarna voerde ze gesprekken met Pechtold om zijn steun te krijgen voor haar vertrek. "Ik was bang om beschadigd te worden als ik zijn steun niet zou krijgen. Men deed ook een beroep op mijn partijloyaliteit. Dat was heel moeilijk. Zo heb ik in de periode die volgde moeten bedanken voor twee baanaanbiedingen, omdat Pechtold niet wilde dat ik wegging. Om toch een uitweg te vinden, voerde ik voorzichtig gesprekken met het campagneteam van Hillary Clinton in Amerika. Ik was onder andere met hen in contact gekomen vanwege het initiatief dat ik naast mijn Kamerwerk aan het opstarten was, om de dialoog in de samenleving te bevorderen."

Wachtgeld Dat ging uiteindelijk niet door. In plaats daarvan was er kritiek op haar wachtgeld, wat Pechtold goed uit kwam. "Het was in zijn belang dat de discussie over mijn wachtgeld ging en niet over de reden van mijn vertrek, namelijk zijn wijze van leidinggeven aan de fractie. Zelfreflectie is niet zijn sterkste kant. Ik vond de discussie over het wachtgeld heel hypocriet. En dat blijkt zeker nu: Pechtold vertrekt net als ik vrijwillig en niemand vraagt hem iets over wachtgeld. Dus dat is met twee maten meten.”

Bron(nen): HP/De Tijd