Amnesty: minder landen voeren doodstraf uit, wel meer executies

LONDEN (ANP) - Het aantal executies wereldwijd is vorig jaar verder gestegen, vooral in het Midden-Oosten. Amnesty International meldt echter ook vooruitgang in de strijd tegen de doodstraf. Vorig jaar voltrokken zestien landen doodvonnissen, het kleinste aantal sinds de mensenrechtenorganisatie in 1977 begon met rapporteren over doodstraffen.

In 2023 vonden voor zover bekend 1153 executies plaats, het grootste aantal sinds 2015, staat in een jaarrapport van Amnesty. Het is een stijging van 31 procent vergeleken met 2022, toen twintig landen mensen ter dood brachten. China zou de lijst aanvoeren met "mogelijk duizenden" executies per jaar, maar de Chinese cijfers zijn staatsgeheim en dus niet opgenomen in het Amnesty-rapport. Ook in Noord-Korea en Vietnam worden volgens Amnesty vermoedelijk "veel" mensen ter dood gebracht.

De stijging in de cijfers komt vooral door Iran. Daar werden in 2023 minstens 853 mensen geëxecuteerd, 48 procent meer dan in 2022. Van alle door Amnesty geregistreerde executies vond 74 procent plaats in Iran. Daarna volgen Saudi-Arabië (172), Somalië (minstens 28) en de Verenigde Staten (24). Amnesty rapporteert ook een toename in de Afrikaanse landen ten zuiden van de Sahara. Daar vonden vorig jaar 38 executies plaats, een jaar eerder waren dat er 11.

De vooruitgang in de strijd tegen de doodstraf is volgens Amnesty onder meer terug te zien in het aantal landen dat mensen executeert. In Belarus, Japan, Myanmar en Zuid-Soedan werden in 2023 geen doodvonnissen voltrokken, terwijl dat in 2022 nog wel gebeurde. Andere voorbeelden van veranderingen zijn de afschaffing van de doodstraf voor drugsmisdrijven in Pakistan en vier Afrikaanse landen die vorig jaar bezig waren met de afschaffing van de doodstraf.

In het rapport van Amnesty staat verder dat in 52 landen vorig jaar 2428 keer de doodstraf is opgelegd. In 2022 gebeurde dat 2016 keer in hetzelfde aantal landen. Eind vorig jaar waren wereldwijd 27.687 mensen ter dood veroordeeld. Die worden niet allemaal geëxecuteerd. Momenteel hebben 112 landen de doodstraf afgeschaft en nog eens 32 voert ze in de praktijk niet uit. In 1977 hadden slechts 16 landen de doodstraf afgeschaft, aldus een woordvoerder van Amnesty.