Hij bestudeerde ruim 65.000 onderzoeken met data van zo'n 250 miljoen leerlingen. De bekende Nieuw-Zeelandse onderwijswetenschapper John Hattie heeft inmiddels een aardig idee over hoe je leerlingen het beste kunt laten
leren. Wat in ieder geval een slechte invloed heeft, is duidelijk, vertelt hij tegen : lange zomervakanties, zittenblijven en verhuizen bungelen onderaan zijn ranglijst van effectieve onderwijsingrepen. Het is de leraar, die volgens de Nieuw-Zeelander echt het verschil kan maken. ''Onderwijs werkt pas echt als kinderen het leuk vinden om uitgedaagd te worden, als ze durven aan te geven wat ze niet begrijpen, als ze iets willen leren, als ze
fouten durven te maken,'' zegt hij in . ''Daarvoor is enorm veel vertrouwen nodig. Je moet als leraar een klimaat scheppen waarin het niet erg is om fouten te maken en rechtvaardig zijn. Uit onderzoek blijkt dat leerlingen gelijke behandeling het allerbelangrijkst vinden." Wat het Nederlandse onderwijs betreft, is hij kritisch over de vroege selectie. "Jullie zijn het enige land ter wereld dat claimt dat je op twaalfjarige leeftijd kunt inschatten wat een kind kan en wil als hij dertig is. Na hun twaalfde beleven kinderen nog zoveel groeispurten. Kijk naar mijzelf. Ik werd in eerste instantie naar de richting schilderen en behangen gestuurd. Ik ben zo dankbaar dat ik daarop terug kon komen en verder kon leren. In jullie systeem was ik nu behanger geweest, of moordenaar, uit pure frustratie.'' Op de vraag of hij zich in zijn onderzoeken niet te veel baseert op toetscijfers en onderwijsprestaties, antwoordt hij: ''Ja, dat is beperkt. Maar get real: presteren is één van de belangrijkste functies van scholen.'' Hij gaat verder: ''De beste voorspellers van gezondheid, geluk en welvaart zijn niet schoolresultaten, maar het aantal jaren dat een kind naar school ging. Dus is het enorm belangrijk om van scholen uitnodigende, fijne plekken te maken. En die creëer je naar mijn overtuiging door leerlingen uit te dagen op precies het juiste niveau.''