België wist van risico's in EU-contract met AstraZeneca

De Europese Unie had kunnen weten dat het moeilijk was vaccinfabrikant AstraZeneca aan zijn afspraken te houden. De Belgische regering was gewaarschuwd dat het voorgestelde contract de EU weinig in handen gaf om tijdige levering van de coronavaccins af te dwingen, maar meende dat het al te laat was om die waarschuwing door te geven. Dat staat volgens nieuwsplatform Politico en opinieblad Knack in documenten die ze hebben opgevraagd.

AstraZeneca levert de EU van meet af aan al veel minder vaccins dan was afgesproken. De EU probeerde daar in overleg met de Brits-Zweedse farmaceut tevergeefs verandering in te brengen en stapt nu naar de rechtbank in Brussel. Het contract valt onder Belgisch recht.

Met het oplopen van de ruzie met AstraZeneca rees de vraag of Brussel misschien argeloos een contract had getekend dat niet helemaal was dichtgetimmerd. Zo leken de Britten, die aanvankelijk hun AstraZeneca-vaccins wel op tijd kregen, hardere afspraken te hebben gemaakt. In nieuwe contracten legt de EU, anders dan bij AstraZeneca, inmiddels vast hoeveel doses fabrikanten iedere maand verplicht moeten leveren.

Geen zekerheid

Het contract met AstraZeneca bood geen zekerheid, vond de consultant die door de Belgische regering om raad was gevraagd. België zou daarbovenop extra afspraken moeten maken, adviseerde Deloitte op 17 augustus, tien dagen voor het contract werd getekend.

"We nemen aan dat er goede redenen zijn om te verwachten dat het voorziene leveringsschema zal worden waargemaakt", schreef Deloitte. "Maar het contract voorziet niet in sancties als de leveringsdata en -hoeveelheden niet worden gerespecteerd." Ook waarschuwde de consultant voor voorrangsafspraken van AstraZeneca met andere klanten, zoals het Verenigd Koninkrijk.