Crisis maakt gelovig

Iemand die heeft doorgeleerd heeft niets te zoeken in de kerk. En veel Europese sociologen zien in een stijgend opleidingsniveau dé verklaring voor lege kerkgebouwen, schrijft NRC Handelsblad. Maar twee Nederlandse collega’s spreken dit nu tegen: Stijn Ruiter, senior onderzoeker bij het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR), en Frank van Tubergen, hoogleraar sociologie in Utrecht. Zij vergeleken ‘religieuze participatie’ in zestig landen en vonden geen noemenswaardig opleidingseffect. Grote invloed hebben bestaansonzekerheid en de omgeving waarin mensen opgroeien. De meeste Europese godsdienstsociologen zijn van mening dat modernisering leidt tot secularisering. De Verenigde Staten laten echter zien dat een economisch ontwikkelde samenleving met een hoog opleidingsniveau heel religieus kan zijn.

Van Tubergen: „Hoger opgeleiden gaan meer af op feiten, minder op geloofsopvattingen die je niet kunt bewijzen of die aantoonbaar onwaar zijn. Tenminste, dat is de theorie. Maar we zien dat nergens terug in ons onderzoek naar kerkgang. „Economische onzekerheid heeft enorme effecten op kerkbezoek. In landen waar grote sociaal-economische ongelijkheid bestaat, gaan ook de rijken vaker naar de kerk, want ook zij kunnen morgen alles verliezen. Dat blijkt wel uit de dramatische verhalen over Enron en Lehman Brothers.” Ook mensen die als kind een oorlog hebben meegemaakt, blijken dertig jaar later nog vaker naar de kerk te gaan.

Bron: NRC Handelsblad