De narcistische persoonlijkheid en psychosomatische klachten

Kinderen doen vaak hun uiterste best om labiele ouders overeind te houden. Het gezin moet bij elkaar blijven, maar daarmee worden ook vaak de problemen in stand gehouden. Deze kinderen ontwikkelen later vaak een persoonlijkheidsstoornis. Wat houdt dat in? Eigenlijk niet veel meer dan dat je op een voorspelbare, niet-flexibele manier reageert op de omstandigheden. Als er problemen zijn, reageer je alleen maar met meer van hetzelfde.

Een van die persoonlijkheidsstoornissen is de narcistische. Vaak heeft de moeder als kind geleerd dat ze afhankelijk zal zijn van een man voor het nemen van belangrijke beslissingen, maar is ze getrouwd met iemand die het in meerdere opzichten laat afweten. Misschien is hij zwak en besluiteloos of werkeloos, misschien gaat hij vreemd of liet hij zijn gezin in de steek. Moeder doet dan een beroep op haar zoon om haar behoeften te vervullen. Daar kan een kind niet aan voldoen en bovendien wijst zijn moeder zijn pogingen om voor haar te zorgen af. Ze wil namelijk helemaal niet afhankelijk zijn van een man. Hoe meer de zoon probeert om haar tegemoet te komen, hoe meer zij hem afwijst. Zo krijgt de jongen eerst de boodschap dat hij zoveel beter is dan zijn vader (wat kan leiden tot grootheidsideeën), maar tegelijkertijd kleineert ze hem.

En alsof dat nog niet erg genoeg is, hebben deze kinderen ook nog de neiging om te somatiseren, om psychische conflicten te uiten via lichamelijke klachten. Dit treedt vooral op als de ouders menen dat ze overbodig geworden zijn nadat de kinderen het huis uit zijn. Vaak zijn hun kinderen ook bang om zelfstandig te worden en hun ouders achter te laten. Dat zelfstandig worden lukt dan ook niet altijd even goed. Maar de ouders willen niet toegeven dat ze iets te maken hebben met het gebrek aan zelfstandigheid van hun kinderen. Ze schuiven het liever af op een ziekte.

Is er wel of niet sprake van een ziekte bij het kind? Worden de symptomen extra aangedikt? Dat maakt niet veel uit. Het kind vraagt de ouders om hulp en zorg en voorkomt zo dat zij zich overbodig voelen. Het oude gezinspatroon wordt in ere hersteld. Mensen zijn bereid om alles te doen om het gezinsevenwicht te bewaren, ook als zij daar zelf ernstig onder lijden.

Bron(nen): Psychology Today