EU-landen doneren nog weinig Covid 19-vaccins aan armere landen

Landen van de Europese Unie hebben tot nu toe 4 miljoen vaccins tegen Covid-19 gedoneerd aan arme landen. Dat is minder dan 3 procent van de 160 miljoen coronavaccins die zouden worden gedoneerd om de pandemie in te dammen. Dat blijkt uit stukken van de EU. Het gaat vooral om doses AstraZeneca.

De Europese Unie heeft zichzelf verplicht om kwetsbare mensen over de wereld te helpen vaccineren, maar tot nu toe zijn er vooral vaccins aangeschaft om de eigen bevolking te helpen. In totaal hebben de landen binnen de unie nu zo'n 500 miljoen doses ontvangen van verschillende farmaceuten. Dat zijn genoeg vaccins om 70 procent van alle volwassenen volledig te kunnen vaccineren. Buiten de EU ligt dat percentage veel lager. Zuid-Afrika heeft tot nu toe 7 procent van de bevolking één keer kunnen vaccineren en Nigeria maar 1 procent.

Brussel heeft eerder gezegd dat tegen het einde van dit jaar zeker 100 miljoen vaccins moeten zijn gedoneerd, maar beloofde juist donderdag een verdubbeling. De EU-instellingen en -lidstaten samen "zijn op weg om dat aanvankelijke doel te overschrijden, met een voorziene 200 miljoen doses", zegt voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Ze verzekert dat de toegezegde vaccins "voor het eind van het jaar hun landen van bestemming zullen bereiken".

De doses die tot nu toe al wel hun weg naar armere landen hebben gevonden, zijn voornamelijk gegaan naar voormalige kolonies. Nederland heeft bijvoorbeeld zo'n 250.000 AstraZeneca-vaccins naar Suriname gestuurd. Uiteindelijk zullen dat er 500.000 tot 750.000 worden.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft westerse landen opgeroepen hun vaccins met armere landen te delen via het internationale Covax-programma, maar ondanks aandringen van de Europese Commissie om haast te maken met de donaties zit er nog niet veel schot in. De vaccins die wel worden gedoneerd zijn AstraZeneca-vaccins en in mindere mate Janssen. In veel EU-landen wordt nog maar heel weinig met deze vaccins geprikt vanwege het risico op zeldzame, maar gevaarlijke bijwerkingen.

Verenigde Staten

De donaties van de Europese Unie steken schril af bij die van de Verenigde Staten. Die stuurden de afgelopen maand meer dan 15 miljoen vaccins naar landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. De VS hebben beloofd in totaal 80 miljoen vaccins te zullen weggeven, grotendeels via Covax.

De Europese Commissie tekent aan dat de EU werk maakt van het opzetten van vaccinfabrieken in de Derde Wereld zelf. In eigen productie in Afrika steken de EU-instellingen samen 1 miljard euro, onderstreept Von der Leyen.

Uit documenten van de EU blijkt dat Duitsland van plan is om vanaf augustus 33 miljoen vaccins te doneren, waarvan 30 miljoen AstraZeneca. Frankrijk heeft beloofd om 60 miljoen vaccins te doneren, voornamelijk aan Covax. Tot nu toe heeft dat land 800.000 doses gedoneerd, voornamelijk aan oud-kolonies als Senegal, Mauritanië en Burkina Faso. Maar volgens een woordvoerder van het Franse ministerie van Financiën zijn inmiddels bijna 5 miljoen AstraZeneca-vaccins aan Covax gegeven. Aan het eind van de zomer komen daar nog vaccins van Janssen en Pfizer bij.