Ex-topspion Arthur Docters van Leeuwen overleden

Docters van Leeuwen was een van de bekendste ambtenaren van Nederland, achtereenvolgens als hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) en voorzitter van het college van procureurs-generaal van het Openbaar Ministerie (OM). Vanaf 1999 tot 2007 was hij voorzitter van de Stichting Toezicht Effectenverkeer, de latere Autoriteit Financiële Markten (AFM). Tussen 1999 en 2007 transformeerde Docters van Leeuwen de AFM van een kleine stichting tot een toezichthouder van formaat, met ongeveer vijfhonderd voltijdbanen. Met name zijn eerste jaren in Amsterdam gebruikte hij om de AFM smoel te geven als serieuze waakhond.

Na zijn tweede periode bij de AFM wilde Docters van Leeuwen voor de VVD de Tweede Kamer in. Hij trok zich terug omdat hij vond dat de partij hem een te lage plaats had gegeven op de kandidatenlijst.

Scherp analyticus

Dochters van Leeuwen stond bekend als een scherp analyticus, een bouwer en iemand die niet snel over zich heen liet lopen. Na een carrière op de ministeries van Financiën en Binnenlandse Zaken werd Docters van Leeuwen hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD), de voorloper van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst. Bij de BVD maakte hij furore als een intelligente, maar ook meedogenloos harde puinruimer. Hij had vooral het vermogen vlijmscherp te analyseren.

In zijn latere functie als procureur-generaal botste Docters van Leeuwen begin 1998 hard met minister van Justitie Winnie Sorgdrager (D66) en kreeg ontslag. Hij wilde niets van een nederlaag weten en ging in beroep. Docters van Leeuwen trok de beroepsprocedure tegen de staat pas in, nadat minister van Financiën Gerrit Zalm hem in 1999 vroeg om de voorganger van de AFM te gaan leiden (de STE). Dat verzoek beschouwde de jurist als eerherstel.