Gevaarlijke man dreigt na straf onbehandeld op straat te belanden

ZUTPHEN (ANP) - Een 42-jarige Iraniër die volgens de rechter een gevaar voor zichzelf en anderen is, dreigt volgende maand "onbehandeld en zonder vangnet" op straat te belanden. Daarvoor waarschuwt de rechtbank in Zutphen. Die noemt de situatie "onaanvaardbaar" en concludeert dat de Wet zorg en dwang in dit soort complexe gevallen "niet werkt".

De man werd in 2018 veroordeeld tot vier jaar cel, waarvan twee jaar voorwaardelijk, voor poging tot doodslag en poging tot zware mishandeling. Onder de voorwaarden die hij kreeg opgelegd, was dat hij zich moet laten behandelen in een instelling. Die behandelingen zijn zonder succes verlopen en inmiddels is er geen enkele instelling meer te vinden die hem nog wil opnemen.

"De man is agressief naar anderen toe en is ernstig suïcidaal. Hij deed ook meerdere zelfmoordpogingen", beschrijft de rechtbank. De rechter heeft daarom een zogeheten rechterlijke machtiging afgegeven, zodat de man ook na het aflopen van zijn voorwaardelijke strafdeel gedwongen kan worden opgenomen in een instelling.

Verblijfsvergunning ingetrokken

Wat de zaak compliceert, is dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) de verblijfsvergunning van de verstandelijk beperkte man heeft ingetrokken. Hij zou dus eigenlijk uitgezet moeten worden, maar ook dat schiet niet op. De rechtbank legde eerder al uit dat tegen de intrekking van de verblijfsvergunning nog hoger beroep loopt. Mogelijk is uitzetting in strijd met artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. In dat artikel staat het verbod op foltering en vernederende straffen. Daarop zou de Iraniër in eigen land mogelijk risico lopen.

"Een instelling kan niet gedwongen worden tot opname, zelfs niet als de rechter een machtiging afgeeft", legt de rechtbank uit. Door de verblijfsstatus van de man is ook de financiering van zijn behandeling een probleem. Ook dat is een reden voor instellingen om hem niet op te nemen.

"Er lijkt geen (overheids-)instantie te zijn die regie voert op een complex dossier als dat van deze man", verzuchten de rechters in Zutphen.