Hoogleraar: opheffen avondklok houdt in hoger beroep geen stand

De rechtelijke uitspraak om de avondklok per direct op te heffen houdt in hoger beroep geen stand. Dit verwacht hoogleraar recht en samenleving Jan Brouwer van de Rijksuniversiteit Groningen. "Ik kan het me niet anders voorstellen", reageert Brouwer. Hij noemt het een onverstandige en gedurfde uitspraak van de voorzieningenrechter in Den Haag.

Voor het invoeren van de avondklok is gebruikgemaakt van de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag (Wbbbg). Die wet biedt het kabinet de mogelijkheid om in zeer spoedeisende en buitengewone omstandigheden te handelen. Brouwer oordeelt - anders dan de rechter - dat er met de besmettingscijfers en de dreiging van de Britse variant van het coronavirus sprake was van zo'n bijzondere situatie.

"Premier Rutte heeft zich altijd verzet tegen de avondklok. Alleen in zeer bijzondere omstandigheden wilde hij er gebruik van maken. Met het risico van de Britse variant van het virus was de invoering van de avondklok heel zinvol. Nu zegt de rechter dat het wel meevalt en dat van een echte noodsituatie geen sprake was. Ze maakt dan de vergelijking met een dijkdoorbraak. Toch is de coronacrisis wel een hele bijzondere crisis waarbij we de wet, die stamt van vlak na de Tweede Wereldoorlog, wel met een zekere flexibiliteit moeten toepassen."

Niet verstandig

Volgens Brouwer is de invoering van de avondklok met extra zorgvuldigheid en democratisch ingevoerd door de Tweede Kamer bij de besluitvorming te betrekken. "Wat ik nogal vreemd vind, is dat de rechter zegt dat er geen acute situatie was omdat het kabinet nog de tijd heeft genomen de Tweede Kamer te informeren. Dat vind ik toch wel heel vreemd dat een rechter dat durft. Zo lust ik er nog wel een paar, dan had het kabinet ook niet het OMT-advies hoeven af te wachten."

Brouwer noemt de uitspraak van de voorzieningenrechter "op zijn zachtst gezegd niet verstandig", want: "wat halen we ons op de hals, Moeten nu alle avondklokboetes worden ingetrokken? Sommige van mijn collega's zeggen dat de boetes moeten worden doorgehaald. Ik twijfel daarover. De avondklok is door de rechter per direct buiten werking gesteld, maar is het dan ook zo dat de maatregel hiervoor geen rechtsgeldigheid heeft gehad? Ik ben van mening dat het in het crisisrecht toch anders ligt. We vonden de invoering van de avondklok noodzakelijk."

Om 16.00 uur dient bij het gerechtshof een procedure waarin de Nederlandse staat het hof zal vragen de avondklok te handhaven tot er een hoger beroep over de zaak is geweest.