Kiezers VVD en PvdA hebben spijt

Veel mensen die bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2012 op VVD en PvdA hebben gestemd, hebben daar nu spijt van. Daardoor weet een flink aantal kiezers even niet op welke partij ze zullen stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen op 19 maart. Anderen hebben al de knoop doorgehakt; zij stappen over naar een andere partij. Het berouw bij de landelijke coalitie is aanzienlijk groter dan bij de oppositie.

Dat blijkt uit een onderzoek dat het Kieskompas heeft uitgevoerd voor het ANP. Aan het onderzoek hebben 19.415 kiezers meegewerkt. Onder hen zijn bijna 5000 PvdA'ers en ruim 3000 VVD'ers.

Van de PvdA-kiezers heeft 39 procent spijt van de stem van 1,5 jaar geleden. Bij VVD-stemmers gaat het om 35 procent. Daar komt bovenop dat een op de tien VVD'ers niet zozeer spijt, maar wel ontevredenheid voelt. Bij de PvdA is 8 procent ontevreden. Al met al is de helft van de kiezers dus niet tevreden over de twee coalitiepartijen.

Strategisch

Volgens André Krouwel van het Kieskompas hebben veel van de teleurgestelden 2 jaar geleden strategisch gestemd. Hun hart lag eigenlijk bij PVV, SP of GroenLinks, maar er ontstond een tweestrijd tussen VVD-lijsttrekker Mark Rutte en Diederik Samsom van de PvdA. Met hun stem wilden ze ervoor zorgen dat de één de ander zou verslaan. Uiteindelijk vormden de rivalen samen een coalitie.

,,De PvdA had ook een linkser kabinet kunnen vormen, maar de kiezers kregen uiteindelijk toch Rutte als premier. Bij de VVD was al vrij snel duidelijk dat ze niet om de PvdA heen konden. Maar juist dat gegeven maakt het opmerkelijk dat zo veel VVD'ers spijt hebben'', aldus Krouwel.

Nederlaag

Door de spijt dreigt een flinke nederlaag voor VVD en PvdA bij de gemeenteraadsverkiezingen. Zelfs veel tevreden kiezers twijfelen. Zo weet slechts een kwart van alle PvdA-kiezers zeker dat ze ook nu op de sociaaldemocraten zullen stemmen. Bij de VVD is dat niet veel beter. De liberalen hebben pas een op de drie kiezers achter zich, met minder dan 2 weken te gaan tot de gemeenteraadsverkiezingen.

De mensen die hebben besloten om de VVD de rug toe te keren, stappen vooral over naar D66, CDA en de lokale partijen. In Den Haag en Almere profiteert ook de PVV, die alleen in die steden meedoet. De grootste concurrenten voor de PvdA zijn de lokalen, GroenLinks, D66 en de SP.

De spijt staat in schril contrast met de gevoelens bij de oppositie. Bij die partijen betreurt minder dan 10 procent van de kiezers de stem. De uitzondering is ouderenpartij 50PLUS. Een kwart van die kiezers heeft spijt, vermoedelijk door de ophef over Henk Krol. Als hoofdredacteur van de Gay Krant bleek hij niet altijd pensioenpremies voor zijn medewerkers te hebben betaald.