Leden van Nederlands Auschwitz Comité jarenlang geschaduwd

Samenleving
zaterdag, 23 december 2023 om 6:22
anp 403705442

Joodse Amsterdammers die betrokken waren bij het Nederlands Auschwitz Comité, werden na hun terugkeer uit de kampen bespioneerd door de voorloper van de AIVD, blijkt uit onderzoek van Het Parool. Nabestaanden en het Auschwitz Comité zijn ontsteld. "Het feit dat je verslag doet van de mensen die stil kwamen staan bij hun familie die was afgeslacht, tart elk idee van beschaving."

Berooid en beroofd: zo kwamen Joodse overlevenden van de vernietigingskampen in 1945 terug in Nederland. Familie en vrienden waren door de nazi's vermoord. In hun huizen woonden vreemden die niet op hun terugkeer hadden gerekend. De gemeente Amsterdam presenteerde hun ook nog een erfpachtschuld voor de jaren die ze in de onderduik of kampen hadden gezeten. Kil en koud, was de ontvangst in het naoorlogse Nederland. Niemand had oog voor deze Holocaustslachtoffers.

Daar komt nu bij dat de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD), de voorloper van de AIVD, Joodse Amsterdammers na terugkeer decennia scherp in de gaten heeft gehouden, zo blijkt uit archiefonderzoek van Het Parool. Vele Holocaustoverlevenden werden tot in de jaren tachtig door de dienst gezien als 'extremisten' en als een potentieel gevaar voor de democratie. Teruggekeerden uit het kamp kwamen terecht in de kaartenbak van de veiligheidsdienst.