Mogelijke protesten bij Russische verkiezingen na oproep Navalny

Samenleving
door anp
zondag, 17 maart 2024 om 1:40
anp170324004 1
MOSKOU (ANP) - In Rusland wordt mogelijk geprotesteerd tijdens de derde en laatste dag van presidentsverkiezingen, die volgens tegenstanders niet eerlijk zijn en zeker in een overwinning voor Vladimir Poetin eindigen. Oppositieleider Aleksej Navalny had voor zijn dood vorige maand opgeroepen om massaal naar de stembureaus te komen om 12.00 uur.
Het idee van de Kremlincriticus was dat mensen op die manier veilig konden protesteren, zonder angst om opgepakt te worden. De autoriteiten zouden de demonstranten immers niet kunnen onderscheiden van normale kiezers. Toch hebben de aanklagers in Moskou gewaarschuwd dat massabijeenkomsten zoals deze illegaal zijn en dat deelnemers vervolgd kunnen worden.
Tegenstanders beschouwen de verkiezingen als onvrij omdat er geen serieuze uitdagers zijn toegelaten. Oppositieleden zijn uitgesloten van deelname, gevangengenomen, gevlucht of dood. Ook zijn er geen vrije media meer over in Rusland om een tegengeluid te laten horen. Het Kremlin heeft geen internationale waarnemers van de OVSE uitgenodigd om toezicht te houden op de verkiezingen.
Nadat Navalny vorige maand in een strafkamp was overleden, namen zijn team en zijn weduwe Joelia Navalnaja de oproep over. Volgens haar maakt het niet uit wat mensen vervolgens met het stembiljet doen, als ze maar niet op Poetin stemmen. "Je kunt het ongeldig maken. Je kunt er ook met grote letters 'Navalny' opschrijven", aldus Navalnaja. "Zelfs als je het niet zinvol acht om te stemmen, kun je gewoon bij het stembureau gaan staan. Dan keer je daarna om en ga je weer naar huis."
Navalny's dood lijkt in elk geval te hebben aangetoond dat er nog een anti-Kremlinsentiment bestaat onder de Russische bevolking. Na zijn overlijden ontstonden grote bijeenkomsten en honderden mensen kwamen naar zijn begrafenis. Vrijdag waren op de eerste verkiezingsdag ook enkele individuele protestacties. Mensen staken stembussen en stemhokjes in brand of goten verf in stembussen.
Omdat Rusland liefst elf tijdzones kent, kan het zondag op elf verschillende momenten druk worden bij de stembureaus. In de meest oostelijke regio Kamtsjatka breekt het middaguur al om 01.00 uur Nederlandse tijd aan. In Moskou en Sint-Petersburg is dat om 10.00 uur.