Organisaties: 60.000 overnachtingen in noodopvang zeer onwenselijk

DEN HAAG (ANP) - Sinds december vorig jaar zijn bijna elke dag gemiddeld 181 asielzoekers van Ter Apel naar een andere locatie gebracht om te slapen, omdat er in het aanmeldcentrum niet genoeg bedden waren. Samen hebben ze 60.000 keer de nacht doorgebracht in noodnachtopvang. Een "zeer onwenselijke" situatie, stellen hulporganisaties Rode Kruis, VluchtelingenWerk en Defence for Children.

Het ANP onderzocht opgevraagde cijfers van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). De noodnachtopvang met bedden voor tweehonderd man werd door het COA voor het eerst ingezet in december 2023. De tenten stonden eerst in Stadskanaal, daarna werden ze opgezet in Tweede Exloërmond, Zuidwolde, Nieuwe Pekela en momenteel Beilen.

Asielzoekers werden er in de avond naartoe gebracht vanuit Ter Apel en gingen na het ontbijt weer met bussen naar het aanmeldcentrum. Sommigen maakten de rit meerdere keren. Het Rode Kruis becijferde dat een vluchteling gemiddeld drie nachten in de noodnachtopvang sliep.

Instabiliteit

"Soms waren daar ook gezinnen of een alleenstaande moeder met drie kinderen", zag het Rode Kruis, dat door het COA werd ingezet op de locaties. VluchtelingenWerk noemt "het heen en weer pendelen" tussen de noodnachtopvang en Ter Apel "zeer onwenselijk". Door een "groot gebrek aan privacy, rust, goede en schone voorzieningen en passend eten" wil de hulporganisatie dat gebruik in de toekomst wordt vermeden. Defence for Children stelt dat de verplaatsingen leiden tot "nog meer instabiliteit voor kwetsbare gevluchte kinderen en dat is schadelijk voor hun ontwikkeling".

De opvangvorm staat op gespannen voet met "menswaardige opvang", zegt ook het COA zelf. "Je ziet dat mensen uitgeput raken door het op-en-neergereis", zegt regiomanager Paula Lambeck. "Je kan zeggen: ze hebben een dak boven het hoofd en krijgen eten en drinken. Maar dat is dan het minimale wat je ze kan bieden."

Asielinstroom

Geconfronteerd met de cijfers herhaalt asielminister Marjolein Faber haar credo zich te focussen op het doen dalen van de asielinstroom. "Dat moet, want de maatschappij kan het niet meer bolwerken." Over de situatie waarin asielzoekers momenteel belanden, zegt de PVV-minister: "Wij moeten zorgen dat mensen netjes worden opgevangen, daar hebben we wet- en regelgeving voor en daar houden we ons aan."

De burgemeester van Westerwolde, waarbinnen Ter Apel ligt, noemt de situatie "dramatisch". Maar volgens Jaap Velema is er behalve de spreidingswet "geen alternatief". De burgemeester ziet de toekomst somber in nu het kabinet die wet wil intrekken. "Want dit is geen instroomprobleem. Vandaar mijn frustratie en woede."