'Overheid kan alle Nederlanders afluisteren'

De beoogde nieuwe wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten leidt ertoe dat alle Nederlanders kunnen worden afgeluisterd zonder dat zij ergens van verdacht worden. In het wetsvoorstel, dat het mogelijk maakt ongericht telecommunicatie te onderscheppen, ontbreken waarborgen voor de bescherming van de privacy. Dat zegt het College voor de Rechten van de Mens, een bij wet ingestelde onafhankelijke toezichthouder, dinsdag.

Grootste kritiekpunt is volgens het college dat de veiligheidsdiensten hun verruimde bevoegdheden mogen uitoefenen zonder dat zij de toestemming nodig hebben van een onafhankelijk orgaan, zoals bijvoorbeeld een rechter. Er is alleen toestemming van de minister van Binnenlandse Zaken nodig. In Zweden, Duitsland en België is volgens het college wel toestemming van een onafhankelijke instantie vereist.

Ook hekelt het College voor de Rechten van de Mens dat de enige onafhankelijke toezichthouder op de wet, de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD), de overheid niet dwingend een halt kan toeroepen. De drie leden van de CTIVD worden benoemd door de regering.

,,Het vertrouwen in de overheid en de veiligheidsdiensten staat wereldwijd onder druk sinds de onthullingen van Edward Snowden duidelijk maakten dat de inlichtingendiensten hun bevoegdheden overschreden'', aldus het College. ,,Ook het blazoen van de Nederlandse diensten is wat dit betreft niet volledig schoon. Dit wetsvoorstel creëert geen publiek vertrouwen in het optreden van de veiligheidsdiensten maar versterkt eerder het aanwezige wantrouwen.''