'Paus van de eenvoud' al jaar populair

Paus Franciscus viert het donderdag zelf niet, maar vrijwel de hele wereld staat dan stil bij het feit dat de Argentijn Jorge Mario Bergoglio een jaar geleden tot paus werd gekozen. Hij is de eerste niet-Europese rooms-katholieke paus sinds de 8e eeuw en de eerste die naar de heilige Franciscus van Assisi (1182-1228) is genoemd.

Die was in zijn dagen de belichaming van een nieuw soort eenvoud en oprechtheid in het christendom. In de ogen van velen treedt de paus met veel succes in diens voetsporen én in de moderne media. In februari registreerde zijn Twitteraccount @Pontifex 12 miljoen volgers. Het tijdschrift 'Il mio papa' (Mijn paus) verschijnt sinds deze maand elke week voor de fans van de paus van de eenvoud.

Franciscus verkeert ook in de uitzonderlijke positie dat zijn voorganger, paus Benedictus XVI, nog leeft. Het aftreden van die paus viel samen met een diepe crisis in de Rooms-Katholieke Kerk. Die is zwaar gehavend door schandalen rond kindermisbruik in kerkelijke instellingen, financieel gesjoemel en het vertrek van gelovigen naar onder meer protestantse sektes. Benedictus leek zich geen raad te weten.

Energiek

Maar de energieke Franciscus lijkt dat wel te weten. Hij hamerde er volgens een Franse kardinaal in het conclaaf al op dat ,,de kerk uit zijn zieke zelf moet treden''. Hij lijkt de redder van de kerk van meer dan 1 miljard mensen. Media zijn dol op hem met zijn zelf verkozen 'appartementje' in Vaticaanstad en zijn blauwe Ford Focus. Ook buiten rooms-katholieke kringen is hij geliefd als ,,een mirakel van nederigheid in een tijd van ijdelheid'', zoals popster Elton John zei.

Maar waarnemers in de media bestrijden elkaar over de vraag of Franciscus hard werkt aan een verandering van stijl of aan een verandering van de kerk. Liberalen en conservatieven zien hem beiden aan hun kant staan.

Tot dusverre ziet het er naar uit dat liberalen de meeste punten kunnen scoren met Franciscus' uitspraken. Hij heeft een linkse stroming in de kerk die in Latijns-Amerika in de jaren 70 en 80 opzien baarde en door Rome werd afgewezen, vrijwel in ere hersteld. Hij heeft opmerkingen gemaakt die voorbehoedsmiddelen, het homohuwelijk en deelname aan de communie door mensen die hertrouwd zijn, op zijn minst bespreekbaar maken. Hij riep buitenstaanders te hulp om de financiële instellingen van het Vaticaan te hervormen en stuurde conservatieve beleidmakers weg.