Rapport: bloedschandaal in VK met 3000 doden was te voorkomen

LONDEN (ANP/RTR) - Een schandaal omtrent besmet bloed in de jaren zeventig en tachtig in het Verenigd Koninkrijk was de schuld van artsen en een reeks regeringen. Mede door hun fouten en nalatigheden liepen duizenden mensen hepatitis of HIV op, wat leidde tot zo'n 3000 doden. Dat blijkt uit een openbaar onderzoek.

Onderzoeksvoorzitter Brian Langstaff, een voormalige hoge rechter, zei dat in de jaren zeventig en tachtig meer dan 30.000 mensen geïnfecteerd bloed en bloedproducten hebben ontvangen van de door de Britse staat gefinancierde Nationale Gezondheidsdienst (NHS). De regering verborg de waarheid om "gezichtsverlies te voorkomen en kosten te besparen", zei Langstaff. Hij vergeleek de doofpotoperatie met een georkestreerd complot.

Volgens Langstaff, die een bijna zes jaar durend onderzoek leidde, was de omvang van het schandaal "zowel gruwelijk als verbazingwekkend". In sommige gevallen werden bloedproducten gemaakt van donaties van Amerikaanse gevangenen of andere risicogroepen gebruikt bij kinderen, waardoor ze werden besmet met HIV of hepatitis C, lang nadat de risico's bekend waren. Andere slachtoffers werden zonder hun medeweten of toestemming gebruikt in medische onderzoeken.

Excuses

'Deze ramp was geen ongeluk", zei Langstaff. "De infecties vonden plaats omdat de verantwoordelijken - artsen, de bloeddiensten en opeenvolgende regeringen - de veiligheid van de patiënt niet op de eerste plaats stelden." Premier Rishi Sunak biedt naar verwachting namens de Britse staat zijn excuses aan als hij later op maandag het Lagerhuis toespreekt.

Het Britse onderzoek, dat in 2018 van start ging, heeft niet de bevoegdheid om vervolgingen aan te bevelen. Wel zei Langstaff dat er nu een passende compensatie moet worden betaald aan slachtoffers en nabestaanden.

Het gebruik van geïnfecteerd bloed heeft ook tot duizenden slachtoffers in de Verenigde Staten, Frankrijk, Canada en andere landen geleid. In Frankrijk werd voormalig minister van Volksgezondheid Edmond Herve in 1999 veroordeeld voor zijn rol in het schandaal, maar hij kreeg geen straf. Michel Garretta, de directeur van het Franse nationale bloedcentrum, kreeg een gevangenisstraf van vier jaar.