Verenigd Koninkrijk naar de stembus voor parlementsverkiezingen

LONDEN (ANP) - Het Verenigd Koninkrijk gaat naar de stembus voor parlementsverkiezingen. Peilingen voorspellen een politieke aardverschuiving: de Conservatieve Partij van premier Rishi Sunak lijkt na veertien jaar aan de macht een zware nederlaag tegemoet te gaan. De centrumlinkse oppositiepartij Labour heeft juist uitzicht op een monsterzege die nog groter kan uitvallen dan onder Tony Blair in 1997.

De 'Tories' van Sunak staan in peilingen een straatlengte achter op Labour en riskeren hun slechtste resultaat ooit. Of het zover komt, wordt vrijdagochtend vroeg duidelijk. Er kan donderdag worden gestemd tot 22.00 uur plaatselijke tijd, 23.00 uur in Nederland. Daarna volgt een exitpoll. De uitslagen komen vervolgens in de loop van de nacht binnen.

Britse verkiezingen verlopen anders dan die in Nederland. Zetels worden niet verdeeld aan de hand van het percentage van de stemmen dat partijen landelijk krijgen. In plaats daarvan stuurt ieder kiesdistrict een parlementariër naar het House of Commons, het 650 zetels tellende Britse Lagerhuis. Daarvoor geldt het principe van de 'winner-takes-all': de kandidaat met de meeste stemmen, krijgt de zetel.

Van dat systeem profiteren vooral grote partijen. Zo kan de anti-immigratiepartij van brexiteer Nigel Farage miljoenen stemmen krijgen en daarmee toch maar een handjevol zetels bemachtigen. Oud-Europarlementariër Farage probeert na zeven mislukte pogingen opnieuw om in het nationale parlement te komen.

Aan de verkiezingen doen meer opvallende kandidaten mee. Zo moet Labourleider Starmer het in zijn kiesdistrict opnemen tegen een persoon die verkleed is als Elmo. Premier Sunak krijgt concurrentie van Count Binface, een man met een vuilnisemmer op zijn hoofd die zichzelf omschrijft als een "ruimtestrijder van de planeet planet Sigma IX".