Vijf jaar na Utoya: Ontroerende berichtjes van slachtoffers tijdens de aanslag

Vandaag is het vijf jaar geleden dat Anders Breivik op het Noorse eiland Utoya 69 mensen doodschoot, de meesten nog niet eens meerderjarig. De 16-jarige Astrid en haar moeder voeren dit sms-gesprek op het moment dat Breivik met een automatisch geweer overal slachtoffers maakt en Astrid zich net als veel anderen probeert te verschuilen:
Astrid: 'Ik ben zo bang, er liggen veel dode lichamen om me heen, zeker wel 10'. Moeder: 'Er komt hulp aan, hou vol! Je bent de sterkste persoon die ik ken!' Astrid: 'Mama, ik ben zo bang dat ik doodga...' Moeder: 'Astrid, je gaat niet dood, je moet helemaal stil blijven liggen.' Astrid, een tijdje later: 'Ik leef nog!' Moeder: 'Blijf schuilen!' Astrid: 'Ik lig onder een rots, ik ben niet gewond!' Moeder: 'Goed zo Astrid, blijf daar liggen totdat de politie zegt dat je daar weg kan, zet het geluid van je telefoon niet aan. Dit is bijna voorbij.'
Benedicte (15) had minder geluk. Ze schrijft haar moeder Beate:
Benedicte: 'Mama, dit gaat niet goed. We worden aangevallen met automatische wapens.' Moeder: 'Wat voor wapens?' Benedicte: 'Bel de politie en zeg dat ze moeten komen.'
Daarna belt Benedicte en praat ze 47 seconden met haar moeder. 'Wat er ook gebeurt mama, vergeet nooit dat ik van je hou', zegt Benedicte. De moeder hoort schoten. Daarna wordt het contact verbroken. Beate stuurt nog een paar berichten naar haar dochter, maar er komt geen antwoord meer. Later blijkt dat Benedicte niet aan Breivik kon ontkomen en in haar buik is geschoten. De rechts-extremistische Breivik liet eerst een bom ontploffen in Oslo. Daarbij kwamen acht mensen om. Daarna richtte hij het bloedbad aan op Utoya. Hij zit een straf uit van 21 jaar cel. De berichten tussen de slachtoffers en hun ouders zijn verzameld en tentoongesteld op het eiland. Jørgen Frydness, die de tentoonstelling samenstelde: 'De boodschappen nemen je mee terug in de tijd en maken op een heel persoonlijke manier duidelijk wat er is gebeurd. De sms'jes geven me de rillingen.'