Von der Leyen: EU moet zich klaarmaken voor uitbreiding

De Europese Unie moet zich klaarmaken voor het verwelkomen van nieuwe lidstaten, vindt ook de Europese Commissie. Zij komt volgend voorjaar met plannen om de unie werkbaar te houden als bijvoorbeeld Oekraïne en landen van de Westelijke Balkan zich aansluiten. Controversiële en tijdrovende wijzigingen van de grondregels van de EU zijn niet per se nodig, zegt commissievoorzitter Ursula von der Leyen in haar jaarlijkse 'troonrede'.

De EU maakt, wakker geschrokken door de Russische oorlog tegen Oekraïne, aanstalten om een flink aantal nieuwe leden te begroeten. En Oekraïne met name neemt "grote stappen" om aan de voorwaarden voor het lidmaatschap te voldoen, constateert Von der Leyen lovend. Maar dat vergt ook een herinrichting van de EU, die met 27 lidstaten al geregeld piept en kraakt.

De commissie gaat per beleidsdomein onderzoeken wat er moet gebeuren om de unie klaar te maken voor de eerste flinke uitbreiding in decennia. Uitbreiding moet in ieder geval niet ten koste gaan van de verdieping van de samenwerking, wat Von der Leyen betreft. "We kunnen en moeten dat allebei doen."

Als het nodig blijkt, zal de commissie pleiten voor het aanpassen van de EU-verdragen, zegt Von der Leyen. "Maar we kunnen en moeten daar niet op wachten."

De verwelkoming van nieuwe leden is een van de belangrijkste vraagstukken van de komende tijd, klinkt het in de EU. Er gaan stemmen op om een datum te prikken. Dat zou kandidaat-landen meer zekerheid geven en hen en de EU aansporen. Maar Von der Leyen is daarvoor net als Nederland vanouds beducht, om te voorkomen dat landen al het lidmaatschap wordt gegund voordat ze er klaar voor zijn.