Waarom vrouwen een veel beter seksleven hadden tijdens het communisme

Het is een hardnekkige fabel dat het kapitalisme goed zou zijn voor de vrijheid van vrouwen, schrijft de Vlaamse publiciste Bieke Purnelle. Knack drukte het voorwoord af dat ze schreef voor het boek van Kristen Ghodsee.

Ghodsee, die hoogleraar Russische en Oost-Europese studies is aan de Universiteit van Pennsylvania, toont in haar boek het verband aan tussen het systeem van een samenleving en het seksleven van mensen. "Tachtig procent van de Oost-Duitse vrouwen kreeg ten tijde van de DDR een orgasme tijdens de seks, een uitzonderlijk hoog cijfer in vergelijking met hun westerse zusters," schrijft ze.

Gratis kinderopvangOok buiten de slaapkamer waren Oost-Duitse vrouwen tevredener dan hun seksegenoten in het westen, schrijft Purnelle. Zo was het huishoudelijk werk veel beter verdeeld in Oost-Duitsland. Er was gratis kinderopvang en een hoog percentage werkende vrouwen. De overheid investeerde in scholing voor vrouwen. Moeders kregen een goed betaald en lang zwangerschapsverlof.

ScheidenMannen konden zich niet onderscheiden door rijkdom en status, iedereen had immers evenveel, en moesten dus op andere manieren indruk maken op het andere geslacht. Dat deden ze bijvoorbeeld door aandacht te hebben voor de behoeftes en interesses van vrouwen. Omdat vrouwen geen mannen nodig hadden om in hun levensonderhoud te voorzien, konden ze gemakkelijk scheiden. West-Duitse vrouwen hadden weliswaar een wasmachine en een haardroger, maar waren ook afhankelijk van hun man en misten gelijkwaardigheid.

WinstHet kapitalisme heeft ons veel gebracht en niemand wil het onderdrukkende communistische systeem, maar het idee dat het kapitalisme negatief is voor de vrijheid en gelijkheid van vrouwen is niet nieuw. Meerdere feministische denkers maakten dat punt al. Het kapitalisme heeft werknemers nodig om winst te maken. Om te kunnen functioneren hebben die werknemers een huis, zorg, voedsel en onderwijs nodig. "Het systeem is afhankelijk van de werkende klasse, maar wil en kan er niet te veel in investeren omdat dat de winst die centraal staat in het gedrang brengt," schrijft Purnelle.

Vrouwen verliezenZe vervolgt: "Het kapitalisme is dus niet zomaar een economisch systeem, maar een veel ruimer verhaal, een geheel van verhoudingen. Een mensenleven stopt niet bij de fabriekspoort of aan de deur van het kantoor, de waarde en de kosten van dat leven bedragen veel meer dan een loon. Waar banen verworden tot koopwaar, verliezen mensen. En vrouwen verliezen altijd het meest."

KloofPurnelle schrijft dat enkel een kleine bovenlaag van hoogopgeleide vrouwen in goedbetaalde sectoren profiteert van het kapitalisme. "Anderen dwingt het in een leven vol dubbele werklast: van de betaalde shift op het werk naar de onbetaalde shift thuis. De kloof tussen vrouwen en mannen inzake huishoudelijk en zorgend werk is groter dan de loonkloof en krimpt veel trager."

Bron(nen): Knack