Wat drijft de zelfmoordterrorist?

Het blijft gissen wat een zelfmoordterrorist precies beweegt om zichzelf op te blazen op een druk vliegveld. Vaak spelen allerlei psychologische en sociologische factoren een rol. Daarnaast is er een religieuze component. In geeft filosoof Rico Sneller van de Universiteit van Leiden zijn visie op wat de aanslagen in Brussel met religie te maken hebben. Volgens Sneller, gespecialiseerd in de relatie tussen geloof en geweld, huist er in religie een gevaarlijk element: gelovigen beantwoorden aan een wet die niet noodzakelijk samenvalt met die van het land waar ze wonen. "Vaak is er een andere instantie die 'weet wat God wil'. Bij de hiërarchisch geordende katholieken is dat één persoon: de paus. Gelukkig is dat niet iemand die snel zou oproepen tot geweld, maar de structuur van de rooms-katholieke kerk is wel de reden dat sommige denkers - zoals Paul Cliteur - religie inherent gevaarlijk vinden." "Bij IS is nog iets anders aan de hand," gaat hij verder. "Niet alleen beweert IS de wet van Allah beter te kennen dan andere islamgeleerden, deze extremisten gaan op zoek naar de grondslagen van de islam en leggen die vervolgens heel radicaal uit. Dan staat er bijvoorbeeld dat je Allah niet mag beledigen, en zij maken er dan van dat iedereen die Allah beledigt, vernietigd moet worden." Religie werkt ontregelend, vindt Sneller. "Ze bevraagt de regels die we kennen, de grondwet bijvoorbeeld. Al kun je zeker niet zeggen dat alleen religieuze mensen zichzelf boven de wet stellen. Dictators als Pol Pot of Stalin voelden zich ook niet gebonden aan de wet. Tegelijk werkt religie ook begrenzend. De kerk biedt structuur, de islam ook. Religieuze leiders dragen ons op trouw te zijn, bijvoorbeeld aan één partner. Die begrenzing is ook wat gelovigen trekt." Sneller vergelijkt de ideologie van IS met die van Hitler. "Ook Hitler stelde zichzelf boven de wet. Hij hanteerde een absoluut uitgangspunt waarin alles geoorloofd was als het dat ene toekomstvisioen maar dichterbij bracht. Net als in het toekomstvisioen van IS is dat een apocalyptisch tafereel. Wellicht levert Hitler zelf het fraaiste voorbeeld voor de mentaliteit van de hedendaagse zelfmoordterrorist: het leven wordt gezocht in de dood."

Bron(nen): Trouw