Wie heeft de grootste kans op zware blessures en botbreuken tijdens wintersport?

Het is flink duurder geworden en de sneeuwzekerheid neemt met het jaar af, maar toch glijden elk winterseizoen honderdduizenden Nederlanders van de pistes naar beneden. Al dat skiën en snowboarden loopt lang niet altijd goed af. Welke groep wintersporters loopt het grootste risico op een gipsvlucht?

Dit blijkt de man van middelbare leeftijd te zijn, die geen beginner meer is, maar nou ook niet bepaald als Tomba la Bomba van de pistes af swingt. Negen van de tien mannen overschatten hun eigen skikwaliteiten schromelijk. Ruim zestig procent van de vrouwen lijdt aan dit euvel.

Draag een helmEen skihelm halveert de kans op hoofdletsel bij een val, blijkt uit een Amerikaans onderzoek. Het dragen van een skihelm is tegenwoordig ook de norm op de piste. Volgens een Noors onderzoek uit 2017 droeg 77 procent van de wintersporters een helm. “Toen ik er een begon te dragen in 2005, was dat nog zeldzaam. Nu is juist het aantal mensen zonder helm op een hand te tellen”, zegt Arjen de Graaf, directeur van de Nederlandse Ski Vereniging.

Toch is het percentage hoofdwonden op de piste wereldwijd maar met 10 à 12 procent verminderd. Dit komt waarschijnlijk omdat wintersporters door de introductie van carve-ski's en uitdagende springschansen meer risico's zijn gaan nemen.

“In papperige sneeuw verdraaien mensen eerder hun knieën”, zegt Eurocross-arts Nicole Bootsma over de redenen van wintersportblessures. “En bij ijzige hellingen zien we meer wervel- en bekkenfracturen. Bij warm weer sporten evenveel mensen hutjemutje op elkaar in een kleiner gebied, omdat de sneeuwgrens hoger ligt. En door corona hebben velen een tijdje niet geskied.”

Skiërs hebben meer kans op knie-, bekken- en dijbeenletsel; snowboarders breken juist vaker een arm of vallen op hun hoofd. Skiërs raken door de bank genomen ernstiger gewond. Dit komt vanwege hun gemiddeld hogere leeftijd en het type letsel dat ze oplopen. “Bekkenbreuken kunnen flink bloeden”, legt traumachirurg Kees Bartlema van het LUMC uit.

Bereid je goed voorBootsma raadt aan om een nieuwe helm te kopen als hij een flinke tik heeft gehad. Ook geeft ze de tip om voor de vakantie goed te trainen en geen onnodige risico's te nemen op de piste. Breek je toch iets, stel de behandeling dan uit tot in Nederland als dat mogelijk is, zegt zij.

“Het materiaal om botten aan elkaar te zetten zoals platen en schroeven, is niet universeel. Mochten er complicaties optreden, dan kan dat in Nederland problemen geven, bijvoorbeeld omdat onze schroevendraaier er niet op past.” Ze waarschuwt nogmaals dat voorkomen beter is dan genezen. “Mensen denken vaak dat alles wel goed komt als een breuk eenmaal is behandeld. Dat is niet zo, zeker bij voet- en handbreuken is het herstel zelden volledig. Je kunt er je hele leven last van houden.”

Bron(nen): De Volkskrant