Toch weer tot diep in de nacht een serie gekeken of per ongeluk een uur verprutst op Facebook? Je kunt er niets aan doen, vindt Tristan Harris, voormalig product philosopher bij Google en oprichter van de beweging Time Well Spent. Hij vergelijkt nieuwsfeeds en tijdlijnen met gokautomaten.
Gokautomaat "Telkens als je aan de hendel van een gokautomaat trekt, zijn er twee opties: of je wordt beloond of je wordt niet beloond. Dus blijf je proberen. Dat is verschrikkelijk verslavend. Op Facebook, Instagram of een nieuwssite blijf je scrollen tot je iets tegenkomt dat je als een beloning ervaart. Zoals: ‘Wat een leuke video!’ Of:
‘Oh leuk
, die vriend gaat trouwen!’ En vervolgens ga je weer verder," legt Harris uit in het Belgische
Humo. "Bij Facebook zochten ze naar wat werkte om mensen langer op hun platform te houden en ze ontdekten: dat gebeurt als we de feed eindeloos maken," gaat de voormalige productfilosoof verder. "Voor Netflix is dat ervoor zorgen dat een nieuwe video direct na de vorige start."
Geen vrijheid Daardoor zijn we onze vrijheid verloren om zelf te beslissen wat we doen. Harris: "Veel mensen denken: ‘Ik ben verantwoordelijk voor wat ik doe.’ Maar dat klopt niet. Facebook stuurt je bijvoorbeeld een e-mail waarin staat dat je op een
foto te zien bent. Tja, natuurlijk ga je dan kijken, want je wilt weten in welke foto. Voor je het weet ben je weer twintig minuten verder. Dat is geen vrije keuze! Je vergeet ook dat aan de andere kant van het scherm 300 mensen zitten van wie de taakomschrijving is: zorg ervoor dat de gebruikers zo lang mogelijk bezig blijven."
Bewustwording Harris heeft een heel simpele oplossing. Er moet een pop-upscherm verschijnen op je Facebookpagina, bij Netflix of in je mailbox met de boodschap: "U hebt vandaag al 47 minuten en 33
seconden op Facebook gezeten." Of wanneer we onze mail verversen: "U hebt anderhalve minuut geleden ook al uw mail ververst." Zo word je je als gebruiker veel meer bewust van je gedrag en ben je beter in staat weerstand te bieden tegen alle verleidingen.