Oude Mayasteden vol giftig kwik: hoe kwam het daar terecht?

Archeologen hebben in oude Mayasteden zulke hoge concentraties kwik gevonden dat het een gevaar vormt voor hun gezondheid. De oude Maya's gebruikten het zware metaal vooral ter decoratie.

Kwik is in deze tijd een giftige vervuilende stof, die een bedreiging vormt voor het milieu, maar de oude Maya's bestrooiden de grond van hun stadscentra met een vorm van het metaal.

En niet zo'n klein beetje ook: de archeologen die de oude Maya-beschavingen onderzoeken, wordt geadviseerd op te passen voor het vele kwik. Het team van onder meer de Australian Catholic University verzamelde data van tien opgravingen uit de Mayacultuur, die tussen 250 en 900 na Christus floreerde. Ze ontdekten dat zeker één gebied nog steeds zulke hoge concentraties kwik bevatte dat het de huidige normen overschrijdt.

De rode zielDe Maya's gebruikten het kwik eeuwenlang, met name in de vorm van kwiksulfide, oftewel cinnaber. Dit cinnaber vormt al sinds mensenheugenis een karmozijnrode kleurstof in kunstwerken over de hele wereld. Voor de door bloed geobsedeerde Maya's was cinnaber echter meer dan alleen een mooie kleur rood.

"Voor de Maya's konden voorwerpen ch'ulel bevatten, een soort ziel, die in bloed woonde", zegt de geo-archeoloog van de Universiteit van Cincinnati, Nicholas Dunning. "Daarom was het schitterende rode pigment van cinnaber een onschatbare en heilige substantie. Maar zonder dat ze het wisten was het ook dodelijk en bleef de stof eeuwenlang ​​in de bodem achter rond oude Maya-sites."

VersieringTegen de tijd dat de Maya's rond de derde eeuw na Christus in het hele land monumenten voor hun goden oprichtten, werd cinnaber al algemeen gebruikt, meestal in poedervorm om kleur toe te voegen aan decoratieve stukken, of zelfs bij begrafenissen.

Onduidelijk is in hoeverre dit kwiksulfide de gezondheid van de Maya's schaadde. Er is bewijs dat het giftige metaal diep in hun botten terechtkwam en een van de laatste heersers van de Mayastad Tikal, koning Dark Sun, had obesitas, een mogelijke aanwijzing voor een stofwisselingsziekte die vaak wordt veroorzaakt door kwikvergiftiging.

Bron(nen): Science Alert