Minister Dijkgraaf wil een megatelescoop bouwen om zwarte gaten te bestuderen

Wetenschap
maandag, 23 oktober 2023 om 10:13
anp 452008097

Honderden meters onder de grond in de Limburgse heuvels moet een revolutionaire nieuwe supertelescoop komen, vindt minister Robbert Dijkgraaf (Wetenschap). De Einstein Telescoop (ET) is bedoeld om zwaartekrachtgolven uit de ruimte op te sporen en zodoende meer te weten te komen over zwarte gaten en de periode vlak na de oerknal.

Het project in het grensgebied van Nederland, Duitsland en België gaat ruim 2 miljard euro kosten, en bedrijven kunnen zich inschrijven voor de ontwikkeling van onderdelen. Volgens studies kan het project meer dan 1500 extra banen opleveren in de regio en honderden miljoenen aan contracten.

Nieuw venster op de ruimte

“Sterrenkunde bedrijven we al duizenden jaren met behulp van licht, maar sinds kort weten we dat er een tweede manier is om naar het universum te kijken: de rimpelingen vanuit de ruimte, die zich voortbewegen als golven vanuit de verste hoeken van het heelal. Daar gaan we naar luisteren! Zo kunnen we straks zwarte gaten bestuderen, die je niet met licht kunt zien. Er is als het ware een nieuw venster op de ruimte bijgekomen.”, vertelt Dijkgraaf, die zelf een vooraanstaand expert in de wereld is op dit gebied, in het AD.

“De technologie die ervoor nodig is, is immens nauwkeurig en bestaat deels nog niet. We zijn echt aan het pionieren hiermee. Zoals toen Galileo de eerste telescoop knutselde, zijn wij nu de eerste supertelescopen aan het bouwen. Met de aanleg van dit nieuwe observatorium gaan we voorbij onze grenzen in een heleboel opzichten.”

Ondergrondse supertelescoop

“Dit wordt een supertelescoop waar de hele wereld baat bij heeft, dus wij willen dat project dolgraag trekken. En we maken zeker kans. De beslissing wordt over een paar jaar genomen op basis van wetenschappelijke gronden en de kwaliteit van het voorstel. We hebben wat dat betreft goede papieren. In Nederland staat de wetenschappelijke gemeenschap er ook compleet achter”, aldus de minister.

ET is geen sterrenkijker zoals veel mensen die kennen. Het is een driehoek van elk tien kilometer lang, honderden meters in de grond, waarin laserstralen worden afgeschoten, die via spiegels terugkaatsen. De minieme afwijkingen die de wetenschappers hierin meten, verraden de aanwezigheid van deze mysterieuze zwaartekrachtgolven, die moeiteloos door alle materie heen denderen. Ook Italië is in de race om de supertelescoop te mogen bouwen.

Bron(nen): AD