Hoe word je een psychopaat?

Hannibal Lecter is ongetwijfeld 's werelds beroemdste psychopaat. Hij heeft er ook alle kenmerken van: slim, charmant, zelden emotioneel en ondanks zijn gruweldaden, toont hij geen greintje medeleven of schuldgevoel. Wat maakt iemand zo? Hoe kan je kind opgroeien tot zo'n monster?

Een veelgehoorde verklaring is dat het ligt aan het temperament van het kind. Psychopaten kennen van kinds af aan minder angst dan andere kinderen. Ze zijn ook minder gevoelig voor pijn en hebben moeite om angstige gezichten te herkennen. Bovendien zijn ze ongevoelig voor straf, wat het moeilijk maakt om hen het verschil tussen goed en kwaad bij te brengen.

Er zijn ook wetenschappers die vinden dat deze theorie niet ver genoeg gaat. Zij denken aan een stoornis in de aandacht. Psychopaten schenken niet genoeg aandacht aan dingen die ieder ander bang maken. Dus heeft men kinderen getraind in het richten van hun aandacht op emotionele signalen in hun omgeving, maar dat werd geen succes.

Een derde groep psychologen gaat nog verder. Zij zeggen dat psychopaten lijden aan een tekort in 'preattentive processing', het constant, automatisch scannen van je omgeving dat onbewust plaatsvindt. Ze toetsten hun theorie bij 88 jongens in de leeftijd van 7 tot 11 jaar, die thuis en op school problemen hadden. Ze werden gescreend op 'gevoelloosheid', dwz. geen rekening houden met anderen, oppervlakkige emoties en een gebrek aan spijt en empathie. Daarna werd een visuele test afgenomen, die de onbewuste verwerking van emoties meet. Daarmee wilden ze onderzoeken of deze jongens in vergelijking met leeftijdsgenoten trager waren in het herkennen van angstige gezichten, die in een flits voorbij kwamen (zo snel dat je je er niet bewust van bent). De resultaten waren overduidelijk: kinderen met aanleg voor psychopathie zijn minder goed in de automatische, onbewuste verwerking van bepaalde signalen - vooral tekenen van angst, maar ook van walging.

Bron(nen): Huffington Post