Populariteit, vriendschap en antipathieën van kinderen en pubers

Jan Dijkstra van de Rijksuniversiteit Groningen onderzoekt populariteit en vriendschappen bij kinderen en jongeren en verschuivingen daarin in de loop van de tijd. Bij het sluiten van vriendschappen hebben kinderen en pubers een voorkeur voor seksegenoten en voor leeftijdsgenoten die even populair zijn dan zij. Vriendschappen zijn echter ook van invloed op je populariteit. Als je vrienden (iets) populairder zijn, word je zelf ook populairder. Minder populaire kinderen worden gemeden, omdat dat je eigen populariteit vermindert. In het algemeen blijft de populariteit echter vrij stabiel in de loop van de tijd. Dat blijkt uit een onderzoek van Dijkstra e.a. onder Amerikaanse adolescenten (11-14 jaar), waarvan de resultaten gepubliceerd werden in . Recent bestudeerde Dijkstra samen met een Chileense collega ook de antipathieën die kinderen voor elkaar ontwikkelen. Antipathieën zijn lang onderbelicht gebleven in onderzoek en voor zover onderzocht, gebeurde dat meestal in 1-op-1 relaties. Dat is niet erg realistisch, want behalve een gelijk niveau van populariteit deelt een groep vrienden meestal ook een reeks voorkeuren. Antipathieën zouden daar heel goed deel van kunnen uitmaken. Dat bleek ook uit het onderzoek. De onderzoekers vroegen aan 273 Chileense basisschoolkinderen in de leeftijd van 10 tot 12 jaar wie ze niet mochten, wie ze als als hun beste vrienden beschouwden en wie ze 'populair' en 'niet populair' vonden. Een jaar later werd hen hetzelfde gevraagd. Kinderen die zeiden dat ze meerdere kinderen niet mochten, werden zelf ook vaker als antipathiek gezien. Kinderen waar meerdere kinderen een hekel aan hadden, werden een jaar later door nog meer kinderen antipathiek bevonden. Antipathieën lijken dus te worden versterkt doorheen de tijd. Verschillen in populariteit verhogen de kans op het ontwikkelen van een antipathie. Dat geldt in het bijzonder voor populaire kinderen in de richting van minder populaire klasgenoten. Als je minder populair bent, blijf je misschien aansluiting zoeken met meer populaire klasgenoten. Iemand die erg populair is, kan kieskeuriger zijn. De resultaten van dit onderzoek zullen worden gepubliceerd in het . Onnodig te zeggen dat dit type onderzoek belangrijk is om patronen te leren herkennen, die een rol kunnen spelen bij het ontstaan van groepen van pesters en slachtoffers.

Bron(nen): Developmental Psychology Journal of Research on Adolescence